GSM Kısaltmaları
Cep telefonları günlük hayatımızın bir parçası haline geldi. Acaba günlük hayatta kullandığımız SMS, WAP, GPRS dışındaki terimler neler ve ne anlama geliyor biliyor muyuz?
GSM Sisteminde Kullanılan Kısaltmalar
Günlük kullanılan terimler dışında (SMS, WAP, GPRS, GSM…) teknik kısmını bilmek isteyenler için GSM sisteminde kullanılan bazı kısaltmalar ve açıklamaları
1G : Birinci jenerasyon. Mobil analog sistemler için
2G: Ikinci jenerasyon. Mobil dijital sistemler için ses ve düşük hızda veri iletimi
3G: Üçüncü jenerasyon. Kablosuz, yüksek hızlı veri iletimi
3WC: Three Way Call – Üç yönlü arama
A-bis : BTS ve BSC arasındaki arabirim
A-interface : MSC ve BS arasındaki arabirim
A/D : Analog/Digital. Birbiri arası dönüşüm
A3 : GSM kontrol algoritması
A5 : GSM data şifreleme algoritması
A8: GSM ses şifreleme algoritması. Kc kodu yaratır
AAA : Authentication, Authorization and Accounting entity – Kontrol, izin, abone girişleri
ABR : Average Bit Rate – Ortalama bit rate
AC (AuC) : Authentication Centre – Izin alım merkezi. Mobil telefon kontrol ve bunların ses ve verilerinin şifrelenmesi yapılır
ACC : Analog Control Channel – Analog Kontrol Kanalı
ACG : Automatic Code Gapping – Telekom sisteminde aşırı yükleme dağıtma metodu
ACH : Access Channel : Giriş Kanalı
ACK : Acknowledgement signal – Tasdik sinyali
AGCH : Access Grant Channel – Telefona hangi kanalı kullanacağını belirten ve onu SDCCH'a bağlayan kanal. (BTS'nin RACH'a gönderdiği cevap)
ACP : Adjacent Channel Power – Komşu kanal gücü
ACRE : Authorization & Call Routing Equipment – Izin ve Arama Yönlendirme Cihazı. Kablosuz moddan mobil telefonlara arama yönlendirme
AD : Abbreviated Dialing – Kısaltılmış Tuşlama
ADDS : Application Data Delivery Service – Uygulama Veri Iletim Merkezi veya SMS
BAIC : Barring of All Incoming Calls – Gelen tüm aramaların yasaklanması
BAOC : Barring of All Outgoing Calls – Giden tüm aramaların yasaklanması
Baseband : Vericide radyo kanalının modüle edilmesinden sonra alıcıda bu alınan radyo kanalının demoüle edilmesi
BCCH : Broadcast Control Channel – Yayın Kontrol kanalı. Tanımlama ve erişim için kullanılır
BCH : Broadcast Channel – Yayın kanalı
BDN : Barred Dialing Number – Yasaklanmış numara
BLV : Busy Line Verification – Meşgul hat onaylayıcı
BS : Base Station – Baz istasyonu
BSC : Base Station Controller – Baz istasyon kontrolörü
BSIC : Base Station Identity Code – Aynı frekansta sinyal gönderen baz istasyonların ayırt edilmesi için kullanılan renk kodu (B**)
BSMC : Base Station Manufacturer Code – Baz istasyon Üretici Firma Kodu
BSS : Base Station Sub System – Baz istasyonu alt sistemi
BTS : Base Transceiver System – Baz Alıcı-Verici Sistemi. Radyo arabirimiyle ilgilenir
CBCH : Cell Broadcast Channel – Telefon beklemede iken kullanılır. Ancak hücre yayını açıktır
CCCH : Common Control Channel – Telefon beklemede iken kullanılan kanaldır
CDMA : Code Division Multiple Access – CDMA her aramaya kendine göre bir kod verir ve onu frekanslara yayar
CDVCC : Coded Digital Verification Color Code – Kodlanmış Dijital tasdik Renk Kodu
CLI : Calling Line Identity – Arama hattı özellikleri
CLIP : Calling Line Identification Presentation – Arayan numaranın görünmesi
CLIR : Calling Line Identification Restriction – Arayan numaranın görünmemesi
DCCH : Digital Control Channel – Dijital Kontrol Kanalı. IS-136 ve TIA/EIA-136 D-AMPS sisteminde kullanılır
DCE : Data Communications Equipment – Veri iletişim aracı. ör: PC
DCN Data Communications Network – Veri iletişim ağı
DCS : Data Coding Scheme – Veri şifreleme planı
DCS : Digital Cellular System – 1800 Mhz'de çalışan mobil sistem. Kapasite arttırmak için kullanılır
DECT : Digital Enhanced Cordless Telephony – Gelişmiş Dijital Kablosuz Telefon
DES : Data Encryption Standard – Veri şifreleme standartı
DS0 : Digital Signal Level – Dijital Sinyal Seviyesi 0. Tekli veya çoklu konuşma için 64 kbps'lik dijital link
DS1 : Digital Signal Level 1 – Dijital Sinyal Seviyesi 1. 24 DSO kanalı taşıyan 1.544 Mbps'lik veri
DS1C : Digital Signal Level 1C – Dijital Sinyal Seviyesi 1C. 48 DS0 kanalı taşıyan 3.152 Mbps'lik veri
DS2 : Digital Service, Level 2 – Dijital Sinyal Seviyesi 1C. 96 DS0 (4 DS1) kanalı taşıyan 6.312 Mbps'lik veri
DS3 : Digital Service, Level 3 – Dijital Sinyal Seviyesi 1C. 672 DS0 (28 DS1) kanalı taşıyan 44.736 Mbps'lik veri
DSP : Digital Signal Processing/Processor – Dijital Sinyal Işlemcisi. Radyo arabirimini ve ses şifrelemeyi kontrol eder
DTC : Digital Traffic Channel – Dijital Trafik Kanalı
DTE : Data Terminal Equipment – Veri terminal malzemesi
DTMF : Dual Tone Multifrequency – Tek tuşlamada çıkan 2 ayrı frekanslı 2 ton
DTX : Discontinuous Transmission – Sadece konuşma yapılırken veri çıkışını sağlayan sistem. Diğer zamanlar karşı taraf birşey duymaz
Dual-band : 900 ve 1800 MHz'de çalışan ve birbiri arasına otomatik geçiş yapabilen mobil cihaz
EFR : Enhanced Full Rate – Ses kalitesini arttırmak için kullanılır. Batarya daha az dayanır. 13 kbit/s
EMS : Enhanced Message Service – Gelişmiş mesaj sistemi. Grafik, ses ve gelişmiş metin (font) bulundurur
FAC : Final Assembly Code – Son montaj kodu
FACH : Fast Associated Control Channel – Hızlı birleştirilmiş kontrol kanalı
FDMA : Frequency Division Multiple Access – FDMA her frekansa bir konuşma ayırır. FDMA dijital iletim için pek verimli değildir genel kullanımı analog iletimdir
GPRS : General Packet Radio Service – GSM tabanlı data protoklü
GPS : Global Position System – Küresel koordinat sistemi
HLR : Home Location Register – 1 milyon kayıt tutabilen, abonenin bulunduğu yeri ve aboneyle ilgili bilgileri tutan merkez
HR : Half Rate – Ses kalitesini düşürmek için kullanılır. Batarya uzun süre dayanır. 6.5 kbit/s
HSSI : High Speed Serial Interface – Yüksek Hızlı Seri Veri Arabirimi. Kısa mesafeli (15 m) 52MBps'lik veri akışı
IMEI: International Mo
bile Equipment Identity – Mobil cihaz tanımlama numarası
IMEISV : IMEI and Software Version Number – IMEI + yazılım versiyon numarası
IMGI : Inernational Mobile Group Identity – Mobil grup tanımlama numarası
IMSI : International Mobile Subscriber Identity – 15 haneli özel bir numaradır. MCC+MNC+ özel no
Kc : Ses şifreleme
Ki : Abone kontrol
LAC : Location Area Code – Lokal bölge kodu. Grup baz istasyonu bir bölge oluşturur. Her istasyon değişikliğini şebekeye bildirmektense bölge değişimi yapıldığında şebekeye bildirim yapılır
LU : Location Update – Bölge değişimi veya tazeleme
MCC : Mobile Country Code – Şebeke ülke kodu. Türkiye için 286 numarası verilmiştir
MMS : Multimedia Messaging Service – Multimedia mesaj servisi
MNC : Mobile Network Code – Şebeke ülke içi kodu. Turkcell:01 Telsim:02 Aria:03 Aycell:04
MO : Mobile Originated – Mobil telefondan
MS : Mobile Station – Mobil istasyon
MSC : Mobile Switching Center – Mobil anahtarlama merkezi veya santral
MSC-G : MSC kapısı
MSC-H : Ana MSC
MSC-O : Orijin MSC
MSC-V : Bağlı olduğu MSC veya ziyaret edilmiş MSC
MSCIN : MSC Identifier Number – MSC tanımlama numarası
MSID : Mobile Station Identifier – Mobil istasyon tanımlayıcı
MSIN : Mobile Subscriber Identitiy Number – Mobil abone tanımlama numarası
MT : Mobile Terminated – Mobil telefona
MUX : Multiplexer – çoğaltıcı
NMSI : National Mobile Subscription Identity – Uluslararası Mobil Abonelik Numarası
NSPS : No Service Power Saving – Kendi şebekesini bulamazsa telefon sinyalizasyon yapmaz
PBCCH : GPRS Packet Broadcast CCH
PDA : Personal Digital Assistant – Kişisel Dijital Asistan
PIN : Personal Identification Number – Kişisel tanımlama numarası. Genellikle SIM'de bulunan ve SIM'i kullanabilmek için koyulan numaradır
PLMN : Public Land Mobile Network – 1 şebeke tarafından oluşturulmuş bölge. Bölge Değişikliğinde telefon Location Update talebinde bulunur
RAC : Routing Area Code – Bir güzergahı bölge ile belirleyen 8 bitlik tanımlama numarası
RACH : Random Access Channel – Rastgele Erişimli Kanal
RAI : GSM Routing Area Identification – GSM alan güzergahı tanımlayıcı. LAC ve RACdan oluşur
RF : Radio Frequency – Radyo Frekansı
Rx : Receiver – Alıcı
RFI : Radio Frequency Interference – Radyo frekans karışması
RNC : Radio Network Controller – Radyo Ağ Kontrolörü
SDCCH : Standalone Dedicated Control Channel – Bağlantı kurma, kullanıcı onayı, LU, TCH'a çıkma, SMS gönderimi için kullanılan kanaldır
SID : System Identifier. 15 bitlik gelişmiş kablosuz mobil telefon servis lisansı veya sistem
SIM : GSM Subscriber Identification Module – GSM Abone tanımlama modülü
SMS : Short Message Service – Kısa Mesaj Servisi
SMS-C : SMS Merkezi
SMSCB : SMS Yayını
Sync : Syncronization – Senkronizasyon
TCH : Traffic Channel – Trafik Kanalı veya konuşma kanalı
TDMA:Time Division/Domain Multiple Access – TDMA her aramayı zaman dilimine böler
TMSI : Temporary mobile station identity – IMSI yerine gönderilen şifresiz geçici tanımlayıcı
numaradır. Yapısı şebeke operatörü tarafından belirlenir
VLR : Visitors Location Register – Baz istasyonları gruplaştırılmıştır. Her grupta 1 MSC
bulunmaktadır. Bu MSC sınırları içinde kalan telefonun o bölge içinde nerde olduğu bilgisi tutulur
WAP : Wireless Application Protocol – Kablosuz Uygulama Protokolü
Kenan ATASOY
e_atasoy@hotmail.com
