555 İle Yapılmış Projelere Giriş

Elektroniğe yeni başlayanlar için 555 entegresi ile yapılmış değişik projelerin anlatılacağı yazı dizisinin ilk bölümü.

Bu yazı dizisinde sizlere 555 entegresi ile yapılmış devreler sunmaya çalışacağım. Bu entegre ilk çıktığında neredeyse elektronikte bir çığır açmıştı. Hemen hemen her firma bunu üretmektedir. 8 bacaklı bu entegremiz hem monostable(tek konumlu multivibratör) hem de astable (kare dalga osilatörü) olarak kullanılabilmektedir. Zaman sabitesi üzerinde de mikrosaniyelerden saatlere kadar oynanabilir. 5V DC ile 18V DC arasında çalışabilmekte, 200 mA e kadar olan devreleri de (LED, lamba, röle vs) doğrudan sürebilmektedir. 555 ise 10 mA ile 1 mA arasında akım harcamaktadır. 555’i CMOS olarak da piyasada bulunmakta bunun adı da 7555 dir. İki adet 555 in tek bir entegre içinde bulunanına 556, CMOS olanına da 7556 adıyla piyasadan temin edebilirsiniz. Hem 556 hem de 7556 16 bacaklı bir entegredir. Aşağıdaki çizimde bacak bağlantılarını görmektesiniz. 

Bacakların fonksiyonlarına gelince; 

1 nolu bacak (Ground): 0 volt bağlatısı. 

2 nolu bacak (Trigger): Vcc voltajını 1/3 ünü dedekte eder ve 6 numaralı bacağın çıkışı üzerinde etkisi vardır. Eğer 2 nolu bacak LOW ve 6 nolu bacak LOW ise çıkış (3 nolu bacak) HIGH olur ve HIGH kalır. Eğer 6 nolu bacak HIGH olursa 2 nolu bacak LOW olur ve çıkış da LOW olur. Bu bacak yüksek empedanslıdır (10Mohm) ve 1uA de tetiklenir. 

3 nolu bacak (Output): Çıkış bacağıdır, HIGH olduğu zaman çıkış voltajı besleme voltakının 2V altındadır. LOW olduğu zaman “ground” voltajının 0,5V altındadır. 200mA sürebilir. 

4 nolu bacak (Reset): Entegre içinde 100k ile HIGH a bağlanmıştır. LOW yapmak yani resetlemek için 0.8V aşağı çekmek gerekmektedir. 

5 nolu bacak (Control): Zamanlama devresi için harici RC bağlantılarında voltaj girişidir. 

6 nolu bacak (Treshold): Eğer 2 nolu bacak HIGH ise onu LOW yapmak için besleme voltajını 2/3 ünü dedekte eder. Bu bacak yüksek empedanslıdır (10Mohm) ve 1uA de tetiklenir. 

7 nolu bacak (Discharge): 2 nolu bacak HIGH ve 6 nolu back da Vcc nin 2/3 ünü dedekte ettiyse bu çıkış LOW olur. Eğer 2 nolu bacak HIGH ise, 6 nolu bacak HIGH veya LOW olabilir ve 7 nolu bacak LOW kalır. 2 nolu bacak 1/3 besleme voltajını sens ettiyse ve 6 nolu bacak LOW ise, 7 nolu bacak HIGH olur ve konumunu korur. Eğer 7 nolu bacak 3 nolu bacağa eşit ise HIGH olmaz LOW olur ve 200 mA sürer. 

8 nolu bacak (Vcc): Besleme voltajı bağlantı ucu. Aşağıda 555 in iç yapısını görmektesiniz. 

555 entegresinin genel tanıtımını bu ay bitiriyoruz. Gelecek ay 555 ile yapılmış projelerde birlikte olacağız. 

555 entegresinin datasheet’ine ulaşmak için tıklayınız

Ali AKYOL