Diptrace ile Şema ve Baskı Devre Hazırlamak
Bu makalede basit bir devrenin şemasının çizilmesi ve baskı devresinin çıkartılması izah edilecek. Bu belge DipTrace 1.5’e göre hazırlanmıştır.
DipTrace' in Türkçe Yapılması:
Önce DipTrace programını www.diptrace.com/tr den indirin ve kurun
Yine aynı siteden Türkçe Dil Paketini indirip kurarak Türkçe yapabilirsiniz.
DipTrace dört dosya formatına sahiptir:
1. PCB Tasarımı (Plaket dosyası) (*.dip): PCB Layout tarafından oluşturulan PCB dosyası.
2. Schematic (Şema Dosyası) (*.dch): Schematic programdan tarafından oluşturulan şema dosyası.
3. Kılıf Kütüphanesi (Pattern library) (*.lib): Pattern editor tarafından oluşturulur.
4. Eleman yani Sembol Kütüphanesi (Component library) (*.eli): Component editor tarafından oluşturulur.
Aşağıdaki şemayı DipTrace Schematic programında hazırlayalım: DipTrace Schematic Programını Modülü Açın (Başlat – Programlar – DipTrace- Schematic)
Sayfayı Görmek:
Sayfanın dış sınır çizgilerini gösterip gizleme için "Görünüm" menüsünden "Görünüm / Sayfayı Göster" komutunu kullanabilirsiniz.
Sayfanın ebatlarını "Dosya / Sayfa ve Antet Ayarları"ndan "Sayfa Boyu" düğmesine tıklayarak ayarlayabilirsiniz.
Sayfayı büyütme, küçültme ve kaydırma:
Sayfayı büyütme ve küçültme için Schematic ve PCB Layout' ta aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz:
Fare sayfa veya elemanların üzerindeyken ‘+' ve ‘-‘ tuşlarını kullanabilirsiniz.
Araç çubuğundan da yapabilirsiniz.
- 1- Fare ile çizilen dörtgeni büyütür.
- 2- Şema ekranı kaplar
- 3- Önceki büyütme ölçeği
- 4- Listeden büyütme ölçeği seçebilirsiniz.
Sayfayı kaydırmak için boş bir yere sol tıklayın ve fareyi bırakmadan sürükleyin.
Ölçü birimini değiştirme:
"Görünüm / Ölçü Birimi" altından kullanacağınız birimi inç, mil veya mm olarak seçebilirsiniz. (1 inç = 1000 mil = 25,4 mm)
Şemayı Tasarlamak:
Yatay kütüphane listesinden "Transistör" kütüphanesini seçin. Kütüphane listesini kaydırmak için listenin sonundaki okları kullanabilirsiniz. Kütüphane üzerine tıkladığınızda kütüphanenin içeriği ekranın sol kenarında görünür.
Listeyi aşağı kaydırarak 2N4401'i bulun ve üzerine sol tıklayın. Fareyi sayfa üzerine getirin ve transistörü yerleştirmek istediğiniz yere sol tıklayın. Birden fazla transistör yerleştirmek için birden fazla yere farenin sol butonuyla tıklayın. Daha fazla transistör yerleştirmek istemiyorsanız yerleştirme modundan çıkmanız gerekir, bunun için herhangi bir yere sağ tıklamanız yeterli. Şimdilik bir adet yerleştirin.
Elemanı döndürmek için (yerleştirme esnasında da yapabilirsiniz) seçin ve "R" ve "Space Bar (Boşluk tuşu)" a basın.
Transistörün yerini değiştirmek için üzerine tıklayın, fare butonunu bırakmadan yeni yerine sürükleyerek taşıyın ve farenin butonunu bırakın.
Eleman etiketi görünmüyorsa "Görünüm / Eleman Etiketleri/Ana / Ref.Etiketi" ni seçin.
Şemamız için iki transistör gerekeceğinden sol taraftaki listeden bir transistör daha getirin.
Şimdi "Discrete" kütüphanesini seçin. "RES400" direncini şemaya yerleştirin (buradaki 400 ifadesi direncin kılıfının pedleri arasında 400 mil yani 10.16 mm) mesafe olduğunu gösterir. (1 inç = 1000 mil = 25,4 mm)
Şema için dört dirence ihtiyacımız var. Diğer üç direnci de transistörleri yerleştirdiğimiz gibi soldaki listeden kolayca getirebiliriz. Ancak burada başka bir metot uygulayalım. Yerleştirmiş olduğumuz direnci seçip, üç defa kopyalarsak ihtiyacımız olan dört dirence kavuşuruz. Kopyalama için iki yol var:
- 1. Direnci seçip ana menüden "Düzen / Kopyala" (veya Ctrl + C) yı ve ardından üç defa "Düzen / Yapıştır" (veya Ctrl + V) yi tıklarız.
- 2. Direncin üzerine sağ tıklayıp "Kopyala" deyip, sonra yapıştırmak istediğiniz yere sağ tıklayıp "Yapıştır" diyerek kopyalayabiliriz. İstediğiniz yere sağ tıklayarak defalarca yapıştırabilirsiniz. Sağ tıklayınca yapıştır menüsünü görmek istemiyorsanız sağ tıklayın ve "Panoyu Boşalt" deyin.
Elemanların pinlerinin numaralarını görebilmek için "Görünüm / Pin Numaraları / Göster" i seçin.
Elemanları aşağıdaki şekildeki gibi yerleştirin.
Birden fazla elemanı seçmek için:
Farenin sol butonuyla çerçeve çizin. Çerçevenin içinde kalan elemanlar seçilir.
Veya "Ctrl" tuşuna basılı tutup seçmek istediğiniz elemanlara sol tıklayın.
Etiketleri Gösterme:
Şemadaki elemanların iki etiketini sembolün yanında görebiliriz. Bunun için "Görünüm / Eleman Etiketleri" altındaki "Ana"(ilk etiket), "İlave"(ikinci etiket)" altından göstermek istediğimiz etiketi seçeriz. Bu ayar, özel etiket ayarı yapılmamış bütün elemanlara uygulanır.
İstersek bazı elemanları için görüntülenecek etiketleri özelleştirebiliriz.
Şimdi transistörler için eleman tiplerini görüntüleyeceğiz:
Transistörleri seçin. Birinin üzerine sağ tıklayıp "Özellikler" i seçin açılan pencereden "Etiketler" sekmesine geçin. "İlave Etiket" kısmındaki "Göster" alanında "Tip" ı seçin. Bu işlem seçili eleman/elemanların tipini ikinci etiket olarak görüntüleyecektir.
Etiketleri taşımak için "Görünüm / Eleman Etiketleri / Etiketleri Taşı" veya kısaca F10 kullanın. Taşırken R" veya "Space" tuşuna basarak etiketi yatay veya dikey yapabilirsiniz.
Q1 ve Q2 referans etiketleri "Ana Etiket" kısmında "Varsayılan" seçili olduğu için görünmektedir. Bu "varsayılan" seçeneği ana etiketin "Görünüm / Eleman Etiketleri" menüsündeki ayarlara göre gösterileceği anlamındadır.
Yapılan işlemleri geri almak için ise "Düzen / Geri Al" komutunu (kısayolu CTRL+Z) veya butonunu kullanabilirsiniz. Son 50 işlemi geri alabilirsiniz.
Dosyayı Kaydetmek:
Dosyayı Kaydetmek için diğer Windows uygulamalarında olduğu gibi "Dosya / Kaydet (Ctrl+S)" veya "Farklı Kaydet" ı kullanabilirsiniz. Tasarımınızı "Astable Flip Flop" olarak kaydedin.
Sıra bağlantıları yapmakta:
Bağlantı yapmak için elemanın pinine fareyi getirin. Bu sırada pin kırmızı renk alacaktır. Tıklayın ve ikinci pine kadar bağlantı çizin. Q1 transistörünü çevirmek için Q1 üzerine sağ tıklayın. Açılan menüden "Çevir / Yatay" ı seçin.
Bağlantı yaparken ilk pine tıkladıktan sonra bağlantıyı istediğimiz yere götürebilirsiniz. İlk pine tıklayın. İkinci pine tıklarsanız bağlantı bu iki pin arasında otomatik olarak çizilir. Eğer daha farklı bir bağlantı çizgisine sahip olmak istiyorsanız ikinci pine tıklamadan önce fareyi istediğiniz yönde taşıyarak bağlantı çizgisine şekil verebilirsiniz. Yön değiştirmek için sol tıklayın.
Yandaki şekildeki gibi bağlantıları yapın.
Şimdi yine "Discrete" kütüphanesinden "Cap100RP" kondansatörünü bulun ve şemaya iki adet yerleştirin.
Şimdi yine "Discrete" kütüphanesinden iki adet LED getirin. Led üzerine sağ tıklayın. En üstteki "D1" seçin ve Referans Etiketini "LED1" olarak değiştirin. Diğer ledin referans etiketini de "LED2" yapın.
"Dip_Sch" kütüphanesinden batarya getirin. Yandaki şekildeki gibi yerleştirin ve bağlantıları tamamlayın.
Mod Kavramı:
İçinde bulunduğumuz moda göre fare ve sol tıklamanın yaptığı iş değişir. Bulunduğunuz modu ekranın üstündeki obje çubuğundan görebilirsiniz.
Bulunduğunuz modun sembolü tıklanmış vaziyettedir. Varsayılan modda iseniz düğmesi basılıdır. Bu haldeyken herhangi bir eleman üzerine sol tıklamak onu seçer, sağ tıklamak elemanla ilgili özelliklere erişebileceğiniz bir menü açar. Bu modda elemanı taşıyabilir, döndürebilir, özelliklerine erişebilirsiniz.
Bu durumda "Elektriksel Bağlantı Yap" yani hat ekleme modundasınız. Bu modda herhangi bir elemanın herhangi bir pinine tıklayarak bağlantı hattı çizebiliriz. Bu moda iken bir elemanın üzerine tıklamayı deneyin. Eleman seçilmeyecektir. Çünkü hat ekleme modundasınız. Herhangi bir yere sağ tıklayıp tekrar eleman üzerine sol tıklarsanız bu defa eleman seçilir. Çünkü sağ tıklamak içinde olduğumuz moddan çıkmamızı ve varsayılan moda dönmemizi sağlar.
Bağlantıları Taşımak ve Silmek:
Eğer mevcut hattı taşımak isterseniz fareyi üzerine getirin (hat ışıklanır ve fare işaretçisi mümkün olan taşıma yönlerini gösterir). Sol butona tıklayarak hattı istediğiniz yere sürükleyin. Ancak eğer "Elektriksel Bağlantı Yap" yani hat çizme modunda iseniz hat üzerine tıkladığınızda tıkladığınız yerden itibaren yeni hat çizmeye başlarsınız. Önce sağ tıklayıp normal moda geçin, sonra hattı taşıyın.
Eleman Değerlerini Girmek:
Şimdi devredeki R1 ve R4 dirençlerini seçin (Ctrl + tıklama). Birinin üstüne sağ tıklayıp "Özellikler" i seçin. "Genel" sekmesindeki değer kısmına 47K yazın ve Tamam deyin. R1 ve R4'ün değerini 47K olarak girmiş olduk. Aynı şekilde R2 ve R3 dirençlerinin değerini 470 olarak girin.
Ancak şemada bu değerler görünmüyor. Şimdi devredeki dirençlerin tamamını seçin. Birinin üzerine sağ tıklayın. "Etiketler" sekmesinden "Ana Etiket"i "Göster:Değer" yapın. "İlave etiket"i "Göster:Ref.Etiketi" yapın. Tamam diyerek pencereyi kapatın. Dirençlerin değerleri görünecektir.
Kılıf Atama:
Hatırlarsanız bataryayı "Disc_Sch" kütüphanesinden getirmiştik.
Bütün *_Sch kütüphaneleri sadece sembolleri içerir. Sembollere ait baskı devre kılıfları tanımlanmamıştır. Eğer şemayı PCB ye aktarmak isterseniz bu elemanlar (devremizdeki batarya gibi) için bir kılıf belirlememiz gerekir. Aksi takdirde PCB ye aktarma gerçekleşir ancak program bizi uyarır. Ve PCB' de de bu gibi elemanlar için kılıf yerleştirilmez.
Şimdi bataryamız için kılıf belirleyelim. Üzerine sağ tıklayın, açılan menüden "Kılıf Ata" yı seçin. Açılan pencerede sağ üstteki "Ekle" ye tıklayarak kılıf kütüphanesi ekleyelim. (programdaki bütün kütüphaneler "C:Program FilesDipTraceLib" klasöründedir.) misc.lib kütüphanesini seçin. Misc kütüphanesi eklenecektir. Kütüphane üzerine tıklarsanız içindeki kılıflar sağ alta gelir. Buradan BAT2 isimli kılıfı seçin. Kılıfın görünümü orta pencerede belirir.
Şimdi batarya sembolündeki hangi pin kılıfta hangi ayak olacak bunu belirleyelim. Pencerenin en sağından pin listesinden birine tıklayın. Bu pini hangi ayağa bağlamak istiyorsak orta penceredeki kılıf üzerinde o ayağa tıklayın. Pin listesinde numara kısmına kılıfın tıkladığımız ayağının numarası yazılır (ped numarası) Diğer pin için de aynı işlemi yapın. Tamam diyerek "Kılıf Ata" penceresini kapatın.
Şemamızı tamamladık. Sıra baskı devresini çıkartmakta…
PCB' ye Aktarma:
Şema dosyasını Schematic programda açtıktan sonra "Dosya / PCB'ye Aktar" (kısayolu CTRL+B) yi seçin.
PCB Layout programı açılır ve elemanlar yukarıdaki gibi yerleştirilir.
Elemanı taşımak için üzerine gelip sol tıklayın ve yeni konumuna sürükleyin. Elemanı döndürmek isterseniz "R" tuşunu veya "Boşluk tuşu"nu kullanın.
Elemanları Yerleştirmek:
Elemanlar aşağıdaki şekilde gibi yerleştirin.
Plaket Sınırlarını Çizmek:
Henüz plaketimizin dış sınırlarını çizmedik. Otomatik Çizim kullanırsanız, plaket sınırları otomatik olarak çizilir. Fakat çoğu durumda plaket ebatları sabittir ve elemanları yerleştirmeden belirlenmiş olur.
"Çizim / Plaket Sınırlarını Çiz" komutu veya butonunu kullanarak plaket sınırlarını çizin.
Daha Sonra "Görünüm / Eksenleri Göster" komutu ile (kısa yolu F1) koordinat eksenlerini görünür yapın.
Sonra "Görünüm / Orjin Noktası Belirle / Tıklayarak" komutu ile (veya araç çubuğundaki düğmesi) plaket sınırlarının sol alt köşesine tıklayın. Şimdi orjin noktası plaketimizin sol alt köşesi. Ekranın sol alt köşesinde fare imlecinin koordinatlarını orjin noktasına göre görebilirsiniz.
Plaketi sınırlarını komple taşımak isterseniz Ctrl' e basılı tutun ve plaket sınırı üzerine tıklayın ve seçin. Artık plaket sınırlarının herhangi bir yerine tıklayarak onu taşıyabilirsiniz.
Plaketin ebatlarını ölçmek için araç çubuğundaki aracını kullanabilirsiniz. Veya fareyi sağ üst köşeye götürün ve durum çubuğundaki X değeri plaketin genişliğini, Y değeri yüksekliğini verir.
Yolları Otomatik Çizdirmek (Autorouting):
Artık devremizdeki yolları çizmenin zamanı geldi. Çoğu zaman basit bir PCB tek katmana yani bakır tarafına (alt katman = bottom layer) çizilir. Tek yüze çizimde yollar çift yüze göre daha uzundur. Ancak tek yüzlü plaketin hazırlaması daha kolaydır.
Genel Çizim Ayarları:
Şimdi "Çizim / Çizim Ayarları" na girin.
Yol Kalınlığı: Yolun genişliği
Yol Açıklığı: İki Yol arasında kalacak minimum mesafe.
Ped Açıklığı: Ped -Yol arasındaki minimum mesafe.
Plaket Açıklığı: Plaket kenarında kalacak boşluk.
Aktif Olmayan Katmana Bağla: Yolları Elle çizerken, diğer katmandaki yola bağlantı yapabilirsiniz ve via otomatik olarak yerleştirilir.
Bu değerleri 0,5mm yapın.
Otomatik çizici ayarları:
"Çizim / Otomatik Çizim Ayarları" nı açın
"Grid Router Ayarları" diyalog kutusundan "Tüm Katmanları Kullan" daki işareti kaldırın ve "Kullanılacak Katman Sayısı" nı "1" yapın. Artık yollar bakır yüzeyine (alt katman) çizilecektir. "Otomatik Ayar" ı Normal yapın.
Artık plaketi çizdirebiliriz. "Çizim / Otomatik Çizim Çalıştır" veya butonunu veya F9 u kullanarak otomatik çizimi başlatın.
Eğer bazı yollar çizilemezse yeniden çizdirmeyi deneyin. Geri Al veya "Çizim / Tüm Yollarda Çizimi Kaldır" ile yolları çizilmemiş haline geri alın ve "Otomatik Çizimi" yeniden çalıştırın.
Eğer Grid Router ayar penceresindeki Otomatik Ayar'ı En İyi yapmışsanız otomatik çizici muhtemelen en iyi sonuca ulaşacaktır. Eğer buna rağmen çizilmemiş yol kalıyorsa elemanların yerleşimi veya çizim toleranslarının (genişlik ve aralık ayarları) değiştirilmesi gerekir. Veya eleman etrafında daha fazla boşluk olması gerekir veya yol çok kalın olabilir.
Yolları çizilmiş plaket:
Katmanlarla (Layers) çalışmak:
Yukarıdaki resimde yolları soluk tonda görmemizin sebebi yolların bakır yani lehim yüzeyi (alt katman) üzerinde olması ve aktif olan yüzeyin eleman yüzeyi (üst katman) olmasıdır. Program varsayılan olarak aktif olmayan yüzeyi soluk gösterir. Aktif katı değiştirmek için ekranın sağ üstündeki liste kutusunu kullanabiliriz.
Aktif ve Pasif olan katmanların görüntülenme biçimini değiştirebilirsiniz. "Katmanlar / Görüntü Modu" menüsüne girin.
Geçerli Katman: Sadece aktif katmanı gösterir. Diğer katmanları göremeyiz.
Tüm Katmanlar: Bütün katmanları gösterir.
Karşıtlık Kullan: Aktif katmanı gösterir. Aktif olmayan katmanı soluk gösterir. (bunu kullanmanızı tavsiye ederiz.) Yukarıdaki iki resim buna örnektir.
Karşıtlıkta Düzenle: Aktif katmanı gösterir. Aktif olmayan katmanı soluk gösterir. Farkı diğer katmanlardaki elemanlar üzerinde de değişiklik yapabiliriz.
Karşıtlık Seviyesi: Aktif olmayan katmanı ne kadar soluk göstereceği ayarlanabilir.
Katların renkleri ve diğer ayarları için "Katmanlar / Katman Ayarları" nı açın. Katmanı seçip rengini değiştirebilirsiniz. Mesela üst katman için kırmızı, alt katman için turuncu seçin.
Plaketin görünümü şu şekilde olur:
Plaketin alttan görünüşünü görmek için (yani montajı yapılmış bir plaketin lehim tarafından görünüşü) "Görünüm / Tersle" yi kullanabilirsiniz.
Elle Çizim (Manual Routing):
DipTrace' te elle çizim yapmak ta kolaydır. Herhangi yolun veya pedin üzerine imleci getirdiğinizde bağlantılı yollar ve pedler farklı renk alarak siz yardımcı olur.
Önce çizilmiş yolu düzenleyelim:
Önce yolun bulunduğu katmana geçin. Yolun üzerine gelin ve tıklayarak yeni konumuna sürükleyin. Bu modda yol parçasının (segment) düzenlenmesi 90 veya 45 derece olabilir. Fakat yeni segment ekleyerek (Yola sağ tıkla Köşe Ekle) 90 dan büyük açıları da kullanabilirsiniz.
Yol parçasının üzerine gelip sağ tıklayın.
Net 4: Bağlantının adını değiştirir.
Köşe Ekle: Yola yeni köşe noktası ekler.
Yol Parçası Kalınlığı: Üzerine tıkladığınız yol parçasının (segmentin) kalınlığını değiştirir.
Yol Kalınlığı: Üzerine tıkladığınız yol parçasının içinde bulunduğu iki pin arasında kalan kısmın kalınlığını değiştirir.
Bağlantı Kalınlığı: Üzerine tıkladığınız tüm yolun kalınlığını değiştirir.
Yol Parçasını Katmana Taşı: Üzerine tıkladığınız segmentin bulunduğu katmanı değiştirir.
Yolu Katmana Taşı: Üzerine tıkladığınız segmentin içinde bulunduğu iki pin arasında kalan kısmın bulunduğu katmanı değiştirir.
Bağlantıyı Katmana Taşı: Üzerine tıkladığınız tüm yolun bulunduğu katmanı değiştirir.
Yol Parçasını Sil: Üzerine tıkladığınız segmenti siler.
Yolu Sil: Üzerine tıkladığınız segmentin içinde bulunduğu iki pin arasında kalan yolu siler.
Yolda Çizimi Kaldır (Unroute Trace): İki ped arasındaki yolu çizilmemiş haline geri döndürür. Böylece değişik şekilde yolu yeniden çizebiliriz.
Eğer çizilmiş yolu beğenmeyip yeniden çizmek isterseniz "Yolu Sil" i değil "Çizimi Kaldır" seçeneklerini kullanın.
Bağlantıda Çizimi Kaldır (Unroute Net): Seçili olan yolların tamamını çizilmemiş haline geri döndürür. Eğer sadece tek bir bağlantının üzerine sağ tıklarsanız, o bağlantının tamamında çizimi kaldırır
Çizimi Kaldırma işleminden sonra çizilmemiş yollar mavi çizgiyle belirtilir.
Şimdi elle çizim yapalım:
Önce bir yolun üzerine sağ tıklayın ve "Bağlantıda Çizimi Kaldır" deyin. "Çizim / Araçlar / Elle Çizim" menüsünü seçin veya butonuna tıklayın. Çizeceğimiz yol üzerindeki pedlerden birine tıklayın (yolun bağlı olduğu pedler kırmızıyla belirtilir.) çizmeye başlayın. Köşe oluşturmak istediğiniz yere sol tıklayın.
Çizim sırasında sağ tıklarsanız elle çizime ait alt menü açılır.
Bu menüden:
Çizmekte olduğunuz segmenti "Katmana Taşı" ile diğer katmana gönderebiliriz (via otomatik olarak oluşacaktır.)
Son yol parçasının kalınlığını "Kalınlığı Değiştir" ile değiştirebiliriz.
"Geri Al" ile çizdiğimiz son yol parçasını geri alabiliriz
Çizmekte olduğumuz yol parçasını üst veya alt katmanda atlamaya dönüştürebiliriz. (Üst/Alt Katmanda Atlama)
"Sağ tıklayıp->Tamam" deyin veya "Enter" a basın. Bu işlem yol çizmeyi sonlandırır. Aşağıdaki şekilde de gördüğünüz gibi son segment üst katmanda fakat herhangi bir yere bağlanmamış. Fakat bağlantıyı tarif eden mavi çizgiler, yol ikinci pede ulaşıncaya kadar size eşlik edecektir.
Şimdi butonuna tıklayın ve fareyi tamamlanmamış yolun ucuna götürün ve ikinci pede kadar yol çizin.
Şekildeki kırmızı yol üst katmanda yani eleman yüzeyindedir. Bu yolun üstüne sağ tıklayın "Bağlantıyı Katmana Taşı / Alt" seçin. Kırmızı yol alt katmana geçecek, mavi renk alacaktır. Ve via da kalkacaktır.
Aşağıdaki resimde elle düzenleme örnekleri vardır.
Metin ve Grafik Eklemek:
Plakete metin veya resim ekleyebilirsiniz. Şimdi plaketimize bir metin ekleyelim. Önce metni ekleyeceğimiz katmanı seçmeliyiz. Ekranın üstündeki liste menüsüne tıklayarak "Üst İpek"i seçin. Şimdi yerleştireceğimiz bütün grafik objeleri Üst İpek katına yerleştirilecektir. Çizim araç çubuğundan "Metin yerleştir" aracını seçin (). Plaket üzerinde nereye metni yerleştirmek istiyorsanız oraya sol tıklayın ve metni girin ve enter a basın. Metni girdikten sonra onu istediğiniz tere taşıyabilirsiniz. Metin üzerine sağ tıklayıp "Yazı Tipi" ni seçerek yazı tipin değiştirebilirsiniz.
Metnin bulunduğu katmanı değiştirmek için üzerine sağ tıklayıp "özellikler" i seçin. Açılan pencereden "Tip" kısmına yerleştirmek istediğiniz katmanı seçin. "Sinyal" seçerseniz, yani metni lehim veya eleman yüzeyine üzerine yerleştirmek istersek "Katman" kısmında istediğiniz katı seçin. Grafik veya metnin "Sinyal / Düzlem" katmanına yerleştirilmesi demek, o kattaki yollar gibi o katın çıktısında görünecek demektir. "Tip" kısmından "Yolları Engelle" seçersek yollar çizilirken bu metni dikkate alacak ve üzerinden yol geçirmeyecektir. Bu olay sadece metin değil diğer objeler için de geçerlidir. Mesela bir kare çizip, bu kare içinden yol geçmemesini sağlayabilirsiniz.
Tasarımı Hatalara Karşı Kontrol Etmek (Design Rule Check =DRC):
DRC çok önemli fonksiyonlardan biridir. Tasarımdaki objeler arasındaki mesafeleri, değiştirilebilen boyutları kontrol etmemizi sağlar. "Doğrulama / Tasarımı Denetle" menüsünü veya çizim araç çubuğundaki butonunu kullanarak DRC' yi çalıştırabilirsiniz. Hata varsa hataları, yoksa "Hata Bulunamadı" mesajı görünür. Şimdi bu denetlemeyi yaparken uyulacak kurallara bakalım.
Şimdi kontrol edilecek kuralları ayarlamak için "Doğrulama / Tasarım Kuralları" ı seçin. Açılan diyalog kutusundan objeler arasında olması gereken en küçük mesafeleri ve en küçük ve en büyük boyut değerlerini ayarlayabiliriz.
Şimdi örnek olması için bir yolu diğeri ile kesiştirelim ve butonuna tıklayarak DRC yi çalıştıralım.
Şemayla Karşılaştırma:
Baskı devre tamamlandıktan sonra "Doğrulama / Şemayla Karşılaştır" diyerek plaketin bağlantılarını şemaya göre kontrol ettirebiliriz.
Örneğin R1 direncini silin ve "Doğrulama / Şemayla Karşılaştır" ı tıklayın. Şema dosyasını seçin. Ve sonuç:
Bağlantıların İletkenliğini Denetlemek:
Baskı devre tamamlandıktan sonra "Doğrulama / Bağlantıların İletkenliğini Denetle" diyerek plaketteki çizilmiş yolları denetleyebilirsiniz. Herhangi bir çizilmemiş bağlantı, yollarda kopukluklar olup olmadığını kontrol ettirebilirsiniz.
Tasarım Özeti:
Bizim plaketimizin pin sayısı kaç? Veya plaket ebatları ne kadar? Bunu bulmak çok kolay. Fakat eğer yüzlerce pine sahip karmaşık bir devremiz varsa ve plaket sınırlarında yay kullanılmışsa bu hiç de kolay olmayacaktır. Ana menüden "Dosya / Tasarım Bilgileri" ni seçin ve plaketinizin özelliklerini görün.
DipTrace Türkçe Sayfası: http://www.diptrace.com/tr
Programın 250 pinlik ücretsiz sürümü ve 30-gün deneme sürümünü ve DipTrace Kullanım kılavuzunu (doküman Türkçedir) siteden indirebilirsiniz.
Hazırlayan:
Fazıl Demir