Linux Ortamında Kullanılabilecek Temel Programlar
 | Linux Ortamında Kullanılabilecek Temel Programlar |
Merhaba,
Yeni bir sayı ile tekrar birlikteyiz. Bir önceki sayımızda Pardus işletim sistemini kurduktan sonraki temel ayarlardan bahsetmiştik. Bu sayımızda ise Windows ortamında sıklıkla kullandığımız programların Linux işletim sistemlerindeki karşılıklarını inceleyeceğiz. Böylece Linux kullanmaya karar veren bir bilgisayar kullanıcısı rahat bir şekilde hangi program ile ne yapabileceğini öğrenmiş olacaktır.
Linux’ta kullanabileceğimiz programlar hakkında bilgi vermeden önce üzerinde durmamız gerek birkaç nokta daha vardır. Bunlar; işletim sistemi ve uygulama programlardır.
İşletim sistemi, bilgisayarın açılışı esnasında hafızaya yüklenen ve yüklendikten sonra diğer yazılımların çalışması için bir temel görevi gören bir yazılımdır. İşletim sistemi üzerine kurulan diğer yazılımlara genel olarak uygulama yazılımları adı verilir. Uygulama yazılımları, işletim sistemi tarafından sağlanan temel uygulama parçacıklarını çeşitli şekillerde kullanarak değişik gereksinimlere cevap vermektedirler. Sade bir ifadeyle, işletim sistemini alfabeye benzetebiliriz. Uygulama yazılımları da işletim sisteminin ortaya koyduğu bu alfabeyle yazılan kitapçıklar, kitaplar ve ansiklopediler olarak düşünülebilir.
Bir bilgisayar ile yapabileceğimiz işlemler genel olarak yüklü olan işletim sistemine ve bu işletim sistemi üzerinde çalışan uygulama yazılımlarına bağlıdır.
Linux işletim sistemi uygulama programları bazında diğer işletim sistemlerine göre oldukça zengindir. Bu zenginliğin temel nedeni programların açık kaynak kodlu olmasından dolayı var olan programların özelleştirilerek ortaya yeni programların çıkmasıdır. Açık kaynak kodlu kaynak kodu isteyen herkese açık olan yazılımlardır. Bu tür yazılımların ayırt edici özelliği kullanıcıya yazılımı değiştirme özgürlüğü sağlamasıdır. Açık kaynak kodlu yazılımlar, ücretsiz, uyarlanabilir, sağlam, hızlı ve güvenlidir. Örneğin, Windows ortamında video oynatma programı genel olarak Media Player’dir. Oysa Linux ortamında video oynatıcı olarak kullanabileceğimiz çok sayıda güçlü program mevcuttur. Üstelik bu programların birçoğu daha güçlü özelliklere sahiptir.
Diğer taraftan piyasada var olan bazı büyük yazılımların Linux versiyonları olmadığı için bu programları standart yöntemler ile Linux ortamında kullanmak zordur. Bu programlar ancak Wine yardımı ile Linux ortamında çalıştırılabilmektedir. Örneğin özellikle web, grafik, ses ve video konusunda oldukça popüler programlara sahip olan Adobe firması Windows ve Mac OS için ayrı ayrı sürüm yayınlarken maalesef Linux için bir sürüm yayınlamamaktadır. Dolayısı ile örneğin Photoshop programını Linux ortamında kullanmak için ek yazılımlar (Wine) gerekecektir. Wine ile Windows ortamında çalışan tüm programları Linux ortamında çalıştırmak mümkün değildir. Diğer taraftan şunu çok rahat bir şekilde ifade edebiliriz. Windows ortamında kullanılan hemen hemen tüm programların Linux ortamında alternatifleri mevcuttur. Ayrıca bu programların hemen hemen hepsi ücretsiz ve açık kaynak kodludur. Photoshop ile yapılabilecek hemen hemen tüm işlemleri açık kaynak koldu olan Gimp programı ile yapmak mümkündür.
Şimdi bir bilgisayarda temel işlemleri yapmak için kullanabileceğimiz programları Windows ve Linux ortamlarını dikkate alarak karşılaştırmalı bir şekilde verelim.
LİNUX PROGRAMLARI MCROSOFT PROGRAMLARI
• Libre Office, Open Office -> Microsoft Office
• Mozilla Firefox, Opera -> İnternet Explorer
• Kword -> Wordpad
• KolourPaint -> Paint
• AmaroK+Kafein -> Windows Media Player
• Xmms -> Winamp
• K3b -> Nero
• Krec -> Ses Kaydedicisi
• Kmail -> Outlook Express
• Krdc -> Uzak Masaüstü Bağlantısı
• Konqueror -> Internet Explorer
• Konqueror -> Dosya Yöneticisi
• Kwrite -> Notepad
• Kopete, Amsn -> MSN Messenger
• Gaim -> Gaim
• Skype -> Skype
• KCalc (Hesap Makinesi) -> Hesap Makinesi
• KDE Adres Defteri, Kontact -> Adres Defteri,
Linux ortamında çok daha fazla program mevcuttur. Bizler burada temel programların bir kısmını vermeye çalıştık. İnternette doğru anahtar kelimeler ile yukarıda saydığımız programlardan çok daha fazlasına erişmek mümkündür.
Bir sonraki sayıda görüşmek üzere…
Fevzi Daş – fevzidas[@]gmail.com
Kaynaklar:
• http://wiki.pardus-linux.org/index.php/Windows/OS_X_Uygulamalar%C4%B1n%C4%B1n_GNU/Linux_Alternatifleri (2012)
• http://www.bilgisayardefteri.com/iby_isletim_sistemi.php (2012)
• http://wiki.pardus-linux.org/index.php/Programlar#PROGRAMLAR
