SDR (Yazılım Tanımlı Radyo) – 1

Bilgisayar yardımı ile bir radyo nasıl yapılır?

    Yazılım Tanımlı Radyo yani software radyo, bir program yazılımı kullanarak ilimsel ve bilimsel olarak bir radyo yapma sanatıdır..SDR adı ile anılan yeni radyo (Software Defined Radio ) sistemi bir bilgisayar yardımı ile çalışan ve sinyal işlemede sayısal bir metod kullanılan bir yazılım radyosudur..Yazılım radyosu, sinyal üretme metodları, dirençler, kapasitörler diyodlar gibi geleneksel donanım ile yapılan bildiğimiz ve kullandığımız radyo cihazlarından farklıdır..

    Biz radyo amatörleri Radyo dediğimiz zaman elektromanyetik spektrumun RF kısmında gönderme ve alma yapan elektronik bir cihazı anlıyoruz ancak Radyo  tanımının içinde  evlerimizde, arabalarımızda hergün kullandığımız FM radyolar, TV’ ler,Cep telefonları,WiFi denilen kablosuz internet kartları, Kısa dalga radyolar, Uydu alıcı vericileri, Pager’ lar, GPS, Radar, NMR, Karada, Havada, Denizde kullandığımız yönlendirme sistemlerinin cihazları gibi uzayıp giden bir listedeki çok çeşitli radyo sistemleri de bulunmaktadır..Tüm bu çeşitli

kullanımlar  için SDR yapılabilir  ve bundan dolayı SDR’ lerin verimli ve etkili radyo muhaberesinin geleceğinde kritik bir önemi vardır, mesela HF için programlanmış  bir  SDR radyo 2 KHz ila 100 MHz arasındaki tüm frekanslarda AM, SSB, CW modlarında , çok rahat ve çok iyi bir performansla çalışabilmektedir..

    Temel olarak alıcı tarafından alınan işaret, sinyal işleme zincirini takip ederek  sayısal işarete dönüştürülmekte, bu sayısal işaret,  tamamen bir yazılımla  çalışan  sayısal demodulasyon tekniği ile demodüle edilmekte ve içerdiği bilgi geleneksel radyolardan daha net ve hassas  olarak elde edilebilmektedir..Bu yaklaşımın bir çok avantajları vardır, öncelikle demodulasyon tekniğinin esnekliği bir çok yeni modların eklenmesi  kullanılan yazılımın geliştirilmiş yeni değişik bir yazılım ile değiştirilmesi ile  mümkün olduğundan fevkalade esnek ve geniş bir kullanım sahası  arzetmektedir..Sadece HF frekans bandında  değil istenilen her frekans bandında çalışabilecek SDR yapmak mümkündür..         

     Geleneksel alıcılara göre Yazılım Tanımlı Radyo’nun performansı kendisini meydana getiren elemanlarının tolerans değiştirmesi, yaşlanması, herhangi bir önemli rol oynamadığından daha tutarlı, istikrarlı, güvenilir olarak görülmektedir..

     SDR radyo bir ihtiyaç olduğu için değil fakat elektronik sanayinin ve bununla paralel olarak yazılım programlarının  gelişimi ve her tür yazılımın çalışma ortamı bulması neticesinde düşünenlerin bulduğu bir olgudur ve böyle bir yazılımı kullanan bir radyo cihazı çok kısa bir zaman dilimi içinde radyo, cep telefonu, kablosuz telefon, GPS cihazı, kablosuz internet cihazı haline dönüştürülebilmektedir..Günlük hayatta bir polis, bir itfaiyeci, bir ambulans şoförü gerektiğinde aralarında iletişim kurmakta  çok zorluk çekmektedirler..Bir afet halinde en yakın yerden, yetkiliden, komşu şehirden, jandarmadan, yardım isteme durumu olduğunda farklı radyo sistem ve frekansları sebebiyle bunun ne kadar zor olduğunu hepimiz biliyoruz bu olumsuzlukların  çözümü için bir SDR radyo yeterli olacaktır..Bundan iyisi Şamda kayısıdır arkadaşlarım..

     Ancak gelişimin çabuklaşması Bedava Kaynak Kodlarının ( Free source codes) temin edilebilmesine bağlıdır yani araştırma geliştirme ancak bu şekilde hızlanabilir bunun içinde bedava program üreticilerinin Bedava yazılım paketlerinin gelişiminde öncülük etmeleri gereklidir..GNU Radio, bu konunun öğrenilmesi, yeni programlar hazırlanması  düzenlenmesi  Yazılım radyosu olarak kullanılabilecek duruma  dönüştürülmesi için en faydalı ve bedava bir programdır..

     Konu çok yeni bir konu olmakla beraber daha şimdiden Yazılım Alıcı ve Vericileri yapılmıştır ve satılmaktadırlar..

     Biz Radyo amatörleride de zaman zaman bu konuya eğilmeli  ve gelecekteki iletişim teknolojilerinden yararlanmak için takip etmek zorunluluğunda olduğumuzu bilmeliyiz diye düşünüyorum..Bu konudaki gelişmeleri tekrar görüşmek dileği ile hoşça kalın arkadaşlarım..   

Özhan Önder  TA3BQ

10 Ocak 2008  İzmir