Finansal Konular Üzerine – III

Yazarımız İlter Terzioğlu yazı dizisinin ikinci bölümüyle karşınızda. Uzmanlık alanlarımız farklıda olsa finans günlük hayatımızın bir parçası. Yazarımız bu yazı dizisiyle fazla detaya girmeden, günlük hayatta karşılaştığımız pek çok terim ve anlamlarını bizlerle paylaşıyor.

Temel bir kuralı tekrar hatırlamakta fayda var; Bilanço nun aktif toplamı ile pasif toplamı birbirine eşit olmalıdır. Bir başka anlatımla aktifteki VARLIKLARIN toplam değeri ile pasifteki YÜKÜMLÜLÜKLER ve ÖZSERMAYE nin toplamları birbirlerine eşit olmalıdır.

Bu güne kadar, şirketlerin varlıkları ve yükümlülükleri konularında, ana hatları ile görüşlerimi belirtmiştim. Bu gün ise bilançonun pasifini oluşturan ikinci ana başlığı, yani Özsermaye konusunu inceleyeceğiz.
ÖZSERMAYE

Bu konunun ana hatlarını aşağıda bulabilirsiniz. Özsermaye konusunun ileriki yazılarda açıklmaya çalışacağımız detayları ise bana göre oldukça ilginçtir.

Özsermaye aşağıdaki başlıkların toplamından oluşmaktadır.

1) Sermaye
2) Emisyon Primi
3) Yasal Yedekler
4) Olağanüstü Yedekler
5) Enflasyon Düzeltme Farkları
6) Birikmiş Karlar/ (Geçmiş Dönem Zararları)

Görüldüğü gibi bir şirketin özsermayesini oluşturan değerler; yatırımcıların sermaye olarak koydukları miktarın ötesinde, şirketin yıllar içindeki performansına bağlı olarak biriktirdiği ya da harcadığı değerlerin toplamıdır.

Yine ilk yazımda belirttiğim ‘ tüzel kişilik ‘ kavramını hatırlatmak istiyorum. Toplumdaki ( gerçek veya tüzel ) tüm bireyler kendilerine yapılan yatırım ve daha sonrasında gösterdikleri performansa bağlı olarak topluluk içindeki ekonomik yerlerini belirlerler. Sadece ekonomik boyutuyla yapılan tanımlamalara bakarsak, ‘Zengin’ ya da ‘Karlı’ , ‘Fakir’ ya da ‘Zararda’ gibi örneklerin hem gerçek kişiler (bireyler) hem de tüzel kişiler (şirketler) için hemen hemen aynı anlamları ifade ettiklerini görürüz.

Bu konuyla birlikte Bilançonun ana hatlarıyla incelemesini bitirmiş bulunuyoruz. Bundan sonra Varlıkların, Yükümlülüklerin ve Özsermayenin alt kalemlerini oluşturan başlıkların herbirinin detaylı anlatımını önümüzdeki aylarda yazmaya çalışacağım. Bilanço da görünen kalemlerin dışında görünmeyen değerlerin olduğunu da hiçbir zaman akıldan çıkartmamak gerektiğini bir kez daha hatırlatmak istiyorum.

Önümüzdeki aylarda başka finansal konularda buluşmak dileğiyle.

İlter TERZİOĞLU
iltert@superonline.com