İnvertörler 2

İnvertörler yazı dizimizin bu ayki kısmında, gerilim beslemeli, akım beslemeli ve değişebilen dc ile beslenebilen invertörler inceleniyor.

Bu bölümde değişken dc ile beslenen invertör, akım beslemeli invertör ve gerilim beslemeli invertör konusuna değineceğim.

GERİLİM BESLEMELİ İNVERTÖRLER
Geçtiğimiz ay bahsettiğim invertörler ve aşağıda gördüğünüz scr kontrollü invertör devresi gerilim beslemeli invertördür ve en yaygın tercih edilen invertör çeşididir demek pek yanlış olmaz. Gerilim beslemeli invertörlerde çıkış gerilimi doğrudan dc besleme kaynağına bağlıdır çıkış akımı yük empedansının bir fonsiyonudur.

AKIM BESLEMELİ İNVERTÖR
Akım beslemeli invertörlerde dc kaynaktan elde edilen giriş akımı sabittir bunun için dc kaynağa seri olarak büyük bir indüktans bağlanır. İnvertör çıkış akımı sabittir ve yükün cinsine bağlı değildir. Çıkış akımının sabit olabilmesi için çıkış gerilimi değişmeye zorlanır.

Şekildeki transistörlü invertör devresinde her zaman iki transistör iletimdedir  iletim sırası (1,2)-(2,3)-(3,4)-(4,1)  şeklindedir ve loop yapar. Her bir transistöre  bağlanan diyot ters gerilimlerden transistörleri korumak içindir.

Tristörlü bir invertör devresi de aşağıdaki gibidir komütasyon kondansatör ile sağlandığından  devre basittir SCR1 ve SCR2�nin iletime geçtiğini düşünürsek  C1 ve C2 kondansatörleri şekildeki polarite ile şarj olur SCR3  ve SCR 4  tetiklenirse   SCR 1 ve SCR2 ters biaslanır ve yalıtıma gider.

Akım SCR3, C1, D1,yük  ve D2, C2, SCR 4 üzerinden  akar C1 ve C2  kondansatörleri önce Şarj olur sonra yük akımı tarafından tespit edilen sabit bir oranda  tekrar Şarj olur  C1 ve C2  yük gerilmine şarj olduğunda akımları sıfır olur. Yük akımı D1 den D3'e  ve D2 den  D4'e transfer olur.  D1 ve D2 yalıtıma gider  eğer  bir sonraki çevrimde SCR1 ve SCR 2 tetiklenirse SCR3 veSCR4'ü yalıtıma sokmak için C1 ve C2 hazırdır. Komütasyon zamanı yük akımı ve yük geriliminin büyüklüğüne bağlıdır yukarıdaki şekilde C1 ve C2 kondansatörleri  diyotlar  tarafından  yük geriliminden yalıtılır.

DEĞİŞEBİLEN DC İLE BESLENEN İNVERTÖRLER
Bir invertörün çıkış gerilimi pals genişliğinin değiştirilmesi ve dc giriş geriliminin sabit tutulmasıyla kontrol edilebilir. Fakat bu tip gerilim kontrolünde çıkış geriliminde harmonikler oluşur harmonikleri azaltmak veya yok etmek için pals genişlikleri sabit tutulabilir ve çıkış gerilimi değiştirilerek kontrol edilebilir böyle bir invertör aşağıdaki gibidir bu tip bir invertör ilave olarak konvertör katına ihtiyaç duyar.