Jel Akü Şarjörü
Jel Akü Şarjörü
(sadece kurşun-asit jel aküler için)
Parçalar:
Aksine bir not yoksa, bütün dirençler %5 toleranslı, 1/4W dır.
R1 = 500 ohm C1 = 0.1µF (100nF), seramik U1 = LM350T R2 = 3K C2 = 1µF/25 volt U2 = LM301A R3 = 820 ohm C3 = 1000pF (1nF), seramik
S1 = Basmalı anahtar (açık pozisyonda)
R4 = 15 ohm D1 = 1N457 (veya muadili.)
R5 = 230 ohm Led1 = Kırmızı, 5mm çapında ve çok parlak
R6 = 15K Q1 = 2N2905
R7 = 0.2 ohm, 5W Tel Direnç
Devremiz, şarj başlatıldığında 2A lik bir besleme akımı üretir ve bu akım seviyesini bir süre devam ettirir. Şarj sürecinde, voltaj yükselirken ; akım bununla orantılı olarak azalır.
(Diyelim ki akü dolmaya çok yaklaştı.) Sistemin çektiği akım 150 mA seviyesinin altına düştüğü anda, akünün (ısınıp/kaynayıp) zarar görmemesi için şarj cihazı otomatik olarak bir seviye daha aşağı düşer ve şarja devam eder.
(Diyelim ki akü TAM olarak doldu.) Q1 transistörü devreye girer ve LED yanar.
- Tümleşik devre LM301A, 8 bacaklı bir OpAmp'tır.
- Q1, PNP, silikon 'AF-Out' tipi olup, TO-39 tipi bir muhafazaya sahiptir. Muadil olarak NTE129 veya ECG129 kullanılabilir.
- D1 diyotu yerine NTE177 veya ECG177 kullanılabilir.
- LM350T parçasının mutlaka soğutulması gerekecektir.
- Giriş voltajı 18 V civarındadır.
- R1 direncinin görevi, giriş voltajının az bir miktarını çıkışa sızdırmak ve zamanı gelince aynı işi tam ters yönde tekrarlamaktır. 0.5 K değerindeki R1 direnci için, 2 adet 1 K direncini paralel bağlayabilir, veya 470 Ohm'luk bir dirence 33 Ohm'luk bir direnci seri bağlantı ile ekleyebilirsiniz.
- R2 ve R5 dirençleri, devrede metal-film olarak önerilmiştir ama karbon kullanılırsa da devreye zarar vermez. R2 direnç değeri olarak verilen 3K Ohm�u elde edebilmek için 1.5 KOhm 2 adet direnci seri bağlayın. R5 direnç değerini bulmak için 2 adet 470 Ohm direnci paralel bağlayınız.
- R7, 0.2 Ohm değerinde 4 Watt'lık tel sargı tipidir. Standart karbon direnç kullanmayınız.
- S1 anahtarı, beklemedeyken AÇIK konumdadır. Basınca devre bir an için tetiklenmiş olur, yani kapanır.
- C4 kondansatörü, devrenin stabil kalmasına yardımcı olmak amacıyla eklenmiştir. Aslında pek de gereği yoktur. (Deneyin, gerek görürseniz ekleyin anlamında�)
(Diyelim ki bir akü doldurmak istiyorsunuz.) Anahtara bastığınızda şarjörün çıkış voltajı 14.5V olarak devreye girer ve doldurma işlemi başlar. Akü, dolma noktasına yaklaştığında, cihazın çıkış voltajı 12.5V seviyesine düşmüş olacaktır. Şarj işlemi tamamlanınca Q1 transistörü duruma el koyar ve işlemi durdurur. Kırmızı LED yandığında, işlemin sona erdiği ve akünün dolduğu anlaşılacaktır.
Kolaylıklar dilerim
TA2CIP
Ahmet SÖNMEZ
ta2cip@antrak.org.tr
