Model Uçaklar İçin Hız Kontrolü
Güzel bir PIC projesi daha. Elektrik motorlu model uçakların hız kontrolünün nasıl yapıldığı bu yazıda açıklanıyor. Model uçak ve PIC tutkunları bu yazıyı kaçırmasın.
1970'lerde, model uçaklarla uğraştığım zamanlarda bir radyo kontrollü model uçak yapmak için bir hint yağı,methanol karışımı yakıtlı motora ihtiyaç duyardık. Tabii böyle bir motoru çalıştırmak yakıt,starter,sabır gibi bir takım ekipman ve özellikleri gerektirirdi. Ve de bu ekipmanlı uçaklar oldukça pahalıydı.
Günümüzde model uçakları uçurmak elektrikli motorlar sayesinde hem kolay, hem hızlı, hemde ucuz. Elektrikli motor teknolojisi ve bununla birlikte batarya teknolojisi o kadar gelişti ki, artık 12000 – 15000 devir yapan güçlü elektrik motorları 2000 miliamperlik bataryalar ile bir model uçağı 15 dakika havada tutabiliyorlar. Motor çalıştırma problemide yok benzinli motorlarda olduğu gibi.Ayrıca 20 dakika gibi kısa bir zamanda hızlı şarj ile tekrar uçmaya hazır oluyoruz.
Bu tip model uçaklardaki radyo kontrol ekipmanı benzinli motorlardaki ile aynı, tek farklılık artık elektrik motoru kullanılması. Tabii burada en önemli elektronik ekipman motor hız kontrolü. Benzinli motorlarda hız kontrölü motor karbüratörünün mekanik olarak kontrolü yani bir sevo vasıtasıyla kontrolü şeklinde iken elektrikli bir modelde bu servonun yerini aynı noktada alıcıya bağlanmış elektronik hız kontrol modülü (ESC – Electonic Speed Controller) alır.
Devre şemasında görüleceği gibi elektronik hız kontrolünün kalbinde bir PIC12C509 yer alır. PIC 12C509 için gerekli olan program hızkont.zip dosyası içindedir.
Bu hız kontrol devresi model uçaklar için tasarlanmıştır, model araba veya teknelere uygun değildir. Devre 7 ile 9 adet 1.2 Voltluk 2000 miliamperlik pil grubu ile çalışır. Eleketrik motorunu hazır almak isterseniz GRAUPNER SPEED 400 serisi yada kendiniz pervane ve şaft bağlantısını yapmayı göze alırsanız MABUCCHI RS540 tipi bir motoru kullanabilirsiniz. Bu tip bir motorla 50-60 cm kanat açıklığı olan polystrene veya hafif balsa bir uçağı en az 15 dakika uçurabilirsiniz.
Bu tip bir mikroişlemci kontrollü bir hız kontrolünde, analog bir hız kontrolüne göre bir takım avantajlar olması lazım diye düşünülürse, en önemli avantaj pil bitme noktasına geldiğinde motor kapatılır ve elektronik kumanda için gerekli voltaj ile uçak güvenli bir şekilde yere indirilebilir. İkinci avantaj ise acemilerin çokça yaptığı bir hataya izin vermemesidir. Birdenbire sonuna kadar gaz verdiğinizde motor çalışmaz. Motoru çalıştırmak için gaz joystickini minimuma kadar çekip tekrar yavaşça gaz vermeniz gerekir. Bu pilleri ve motoru ilk kalkış akımlarında korumak için çok önemlidir
Alıcıya bağlantı hız kontrol servo bağlantı çıkışları olan Pulse, Servo+ ve Servo- uçlarını alıcıda hız servo kanalına birebir bağlamakla gerçekleşir. Pil grubunu VCC ve GND uçlarına, motoru ise motor+ ve motor- uclarına bağlarız.
Mosfet olarak 10 amperlik herhangibir N kanal ve P kanal power mosfet kullanılabilir. IRF serileri idealdir.
|
|
Hız kontrol alttan görünüş | Hız kontrol mosfet tarafından görünüş |
Hız kontrol motor bağlantı grubu
Bu tip bir hız kontrolünü satın almak isterseniz 50 – 60 usd civarında bulabilirsiniz. Bizim mütevazi kontrol ise 10 usd gibi mal olabilmektedir. Kendim yaptım demenin zevkide cabası…
Seçim sizin… Başarılar….
Barbaros AŞUROĞLU
ta2cba@antrak.org.tr