Pil Doldurma Aygıtı
Sevgili arkadaşlar,
Yıllar önce ARRL Handbook’ta görmüştüm onu, sanırım 1995 yılıydı. Aman demiştim, nereden bulacağım bu entegreyi, nerden de bulup kitaba koyarlar böyle şemaları!
Aradan yıllar geçti, Moskova’da karşılaştık onunla! Max 712’yle…Tesadüf.
İnternetten kataloglarını indirip bir güzel dersime çalıştım!
Katalog için bakınız http://pdfserv.maxim-ic.com/en/ds/MAX712-MAX713.pdf
Buna göre 1’den 16’ya kadar pili şarj etmek mümkün. Akımı da pil kapasitesine göre seçebiliyorsunuz. Ayrıca zaman ayarı ve ısı kontolu da var.
Amacım genel bir hızlı şarj aleti yapmaktı. Pil sayısını seç, şarj akımını ayarla, tak ve unut! …Yaptım da!
Artık kullandığımız pillerin çoğunluğu NiMH, bu entegre de özellikle bu pillerin hızlı şarj kontrolunu yapmak üzere tasarlanmış. Şarj bitimini şu üç şarttan birinin gerçekleşmesiyle algılayıp trickle şarja geçiyor:
1) Voltaj yükselme farkını takip edip yükselmenin duruşunda,
2) Seçilen sürenin doluşunda,
3) Isı yükselmesinde.
Ben sadece ilk iki seçeneği kullandım, çünkü pile zarar verecek ısı yükselmesi şarjın tamamlanmasından sonra başlıyor.
Lineer şarj çok basit, ancak genel kullanım için düşünülünce, fazla voltaj farkından dolayı çok fazla ısınacak, bundan dolayı switching mode’u kullanmayı uygun buldum.
Yararlandığım kaynağın linkini veriyorum. http://www.delemarre.ciscon.nl/id54.htm
Soldaki şemayı daha anlaşılır hale getirdim aşağıdaki Şema 1′e uyguladım.
Sense direnci hesabı: Rs=1.25V/Amp
Şarj akımı Rsense dirençlerinin bir komütatör ile seçilmesiyle ayarlı hale geliyor.
Şema 2 de ise sense direnci üzerindeki voltajı 33 Ohmluk bir potansiyometre ile bölerek , yani entegreyi kandırarak, şarj akımını potansiyometre ile ayarlı hale getirdim, bu fikri bana TA2BG, Sayın Cemal Yalabık verdi. Kendisine teşekkür ederim.
Bu şekliyle soğutucu gerektirmeden 2 amper’e kadar pilleri şarj edebiliyorum.
Geçenlerde arabanın aküsünü şarj ettim, 3 amper çekti ve ısındı. Bir soğutucu taktım mosfet’e nefis oldu!
Şimdi gelelim entegredeki 4 adet programlama ucuna:
Programlama deyince korkmayın, hex dosyası falan yok! Herşey mekanik.
P0 ve P1 pil sayısını seçmemize yarıyor. İkili 12 pozisyonlu komütatör ile 2 pilden 12 pile kadar seçim yaptım. Daha fazlasına gerek duymadım. Kullandığım komütatörün bağlantı şeklini çizdim, Şema 3.
Zaman kontrolu için yine ikili12 pozisyonlu komütatörden kullandım. Şema 4.
Tüm programlama detayları katalogda mevcut.
Eğer şarj edeceğiniz pil sayısı sabit ve kapasitesi de sabitse o zaman işiniz çok kolay demektir. Hiç bir komütatör kullanmadan son derece basit bir hızlı şarj aletiniz olur.
Yaptığım aletin resimlerini de ekledim, fikir verebilir.
Bendeki besleme (20 VAC trafo, 4 tane 1N4007 diyot köprü ve 4700uF) 28VDC ile oldu.
Maksimum pil sayısı seçimine göre besleme voltajınız daha az veya çok olabilir.
Başarılar dilerim.
Sevgiler.
Alper ÖZMEN
ta2fu@antrak.org.tr
