Uzaktan Kumandalı Katamaran Projesi
Güzel bir yaz günü projesi. Katamaran yapmaya ne dersiniz?
Uzaktan Kumandalı
Dandik Katamaran Purocesi
Ahmet Sönmez, mimar ODTÜ-1969
www.antrak.org.tr/~ta2cip
ANTRAK Gazetesi'nin değerli okurları… Bu projeyi, sıcak yaz günlerinizi biraz olsun serinletebilmek amacıyla sunuyorum. Makine Mühendisi arkadaşım Güven Başaran'ın değerli katkılarıyla gerçekleştirmiş bulunduğum bu projenin ayrıntılarını aşağıda bulacaksınız.
AMAÇ: Uzaktan kumandalı küçük bir tekne imal etmek ve denizde yüzerek serinlemeye çalışan vatandaşlara soğuk gazoz, bira, kola servisi yapabilmek.
TASARIM: Piyasada satılan çok çeşitli model teknelerden uzak durmak istedik. Bu gibi tekneler çok yakışıklıydı ama aynı zamanda çok da pahalıydı. Tekneyi yaparken çok basit malzemeler kullandık ve kendi özgün KATAMARAN tasarımımızı gerçekleştirdik. (Neden katamaran?) Çünkü çift gövdeli olduğu için denize daha sağlam basıyor ve sağa-sola daha az sallanıyor. Böylece gazozlar, biralar, kolalar yolda giderken dökülmüyor.
MALZEME:
Önce katamaran yapımı için kullandığımız dandik malzemeyi tanıtalım:
GÖVDE: Her biri 33 cm. uzunluğunda, 4 adet, 1,5 litrelik pet gazoz sişesi ile imal edildi.
Böylece gövde uzunluğu toplam 66 cm. oldu.
GÜVERTE: Piyasada "Dakota" olarak bilinen poliüretan malzemeden kesildi. (reklam panoları filan bu malzemeden yapılıyor. Yatay yönde esnemeleri engellemek için çift güverte kullanıldı. Üst güverte 43×29 cm. olarak belirlendi. Alt güverte 35×22 cm. oldu. Böylece, ön görünüşte katamaran gövdelerinin arasındaki eksen mesafesi, (yani soldaki pet şişe kapağından sağdaki kapağa) 32 cm. olarak gerçekleşti. Dalga etkisiyle ıslanacağı önceden bilinen güvertelere, suyu tahliye etmek için küçük delikler açıldı.
EKLEM: Güverte parçalarını gövdeye birleştirmek için, standart poliüretan IC ambalaj çubukları kullanıldı. "Dakota" plakalar, IC ambalaj çubuklarının oluğuna sürüldü ve sabitlendi.
KELEPÇE: Güverteleri gövdeye bağlamak için plastik kelepçelerden yararlanıldı. Bağlantı noktalarındaki yapıştırıcıların yetersiz kalması veya yük altında kırılması ihtimaline karşılık bir çeşit emniyet sağlanmış oldu.
MAKİNA DAİRESİ : Gümüşlük pazarından bir adet plastik peynir kutusu alındı ve alt güvertedeki yerine monte edildi. "Kilitli" kapak sayesinde "makine dairesi"ne su girmesi engellendi.
YALITIM: "Makine dairesi"nin güneş altında aşırı ısınmaması için bir plaka daha kullanıldı. Peynir kutusunun üstüne 5 mm. mesafe ile hava boşluğu bırakıldı ve mutfaklarda kullanılan "aluminyum folyo" yapıştırılarak güneş ışınları yansıtıldı.
YAPIŞTIRICI: Piyasada "Japon yapıştırıcı" diye bilinen malzeme kullanıldı. Bu malzemeyle hem pet şişelerde, hem de güverte plakalarında çok iyi sonuç alındı.
SON OLARAK: Gövde ve güverte yapımı tamamlandığında, pet şişelerin kapakları gevşetilerek katamaran teknenin tamamı buzdolabına kondu. 3 saat kadar sonra buzdolabından çıkartılan katamaranın gövdesini oluşturan 4 adet pet şişenin kapakları hemen iyice sıkıldı. Böylece, pet şişe gövdelerinde hapis kalan soğuk hava, gün ışığına çıktığında ısındı ve gövdeler taş gibi sertleşti.
Şimdi de elektro-mekanik malzemeyi tanıtalım:
SERVO MOTOR: Dümenin sağa-sola dönüş hareketi, servo motor aracılığıyla sağlandı.
Ana motorun sağladığı pervane dönüş RPM hızı da benzer şekilde, çözüldü.
MOTOR: EF 76 II tipi, 6-8 Volt olarak seçildi.
PERVANE: 27 cm. şaft ile uygun açıda oturtuldu.
RECEIVER: 27.255 MHz. frekansında çalışan bir AM alıcı olarak uygulandı.
BATARYA: 7.2 Volt Ni-MH batarya kullanıldı. 3300 mAh olmasına dikkat edildi.
KUMANDA: Teleskopik antenli, SANWA marka "Dash Saber" kullanıldı ve 8 adet 1.5V AA boyunda rechargable Alkaline pillerle beslendi.
DEVRE: Aşağıdaki prensip şeması uygulandı.
SON AYARLAR
Yapımı tamamlanan katamaran tekne, test sürüşüne alındı. Çok hafif çırpıntılı deniz yüzeyinde bile pervanenin yeteri kadar derine dalmadığı görülünce, sağ ve sol gövdelerin güvertelerle birleştirildiği boşluklara küçük kum torbaları yerleştirilerek tekne ağırlaştırıldı. Böylece, pervaneden optimum hız elde edilebildi. Teknenin dengesini ve dümen hakimiyetini sağlayan "salma"nın yeterli olmadığı anlaşılınca boyu uzatıldı. Böylece hem pervaneyi, hem de dümeni darbelerden koruyacak bir hale geldi. Güverte yapımında kullanılan vidaların hemen paslandığı görülünce, hepsi paslanmaz krom vidalarla değiştirildi.
MUTLU SON
Evet sevgili okurlar. Dandik Katamaran Purocesi artık tamamlanmıştı ve hizmet seferleri başlayabilirdi. 2.00 metrelik bir bağlantı ipiyle arkasına bağlanacak "servis tepsisi"ni çekerek götürmeye hazırdı. Nitekim 300 metre yarıçapında bir alanda çok iyi sonuçlar alındı.
ANTRAK GAZETESI okurlarına, serin ve güler yüzlü tatiller dilerim. İhtiyaç duyarsanız, sizler de aynen böyle bir uzaktan kumandalı servis teknesi imal edebilirsiniz. İçtiğiniz pet gazoz şişelerini atmayın.
Ahmet Sönmez, TA2CIP
OKUYUCU YORUMU:
Dünden beri düşünmeme rağmen hala ne işe yarayacağını anlayamadığım bu "zihni sinir" purocesinde, tek bir teknik yorumum olabilir; Katamaran denge anlamında en iyi seçim ama Romorkör-Barge ikilemindense motorlu olan katamaranın ağırlık merkezini aşağı çekerek, mesela peynir kutusu içindeki motor ve kumanda aksamını alttan takmak suretiyle, hem ana güvertede yer açılır ve hemde GM (doğrultma moment kolu) artar. Böylece Barge kısmına gerek kalmadan, biraları doğrudan ana güvertede taşıyabilirsiniz. Bu amaçla güverte sayısını Tripledeck'e de çıkartabilirsiniz.
Haaaa, şey aklıma geldi, bu icata yüklemek suretiyle deniz yataklarında takılanlara bardan doğrudan servis yapılabilir tahminen :))))))) Ancak herşeye rağmen çok yaratıcı bir puroce, tebrikler :))))
Engin ALP, Kaptan
CEVAP:
Engin merhaba,
Teknik yorumlarin ve katkilarin icin tesekkur ederim. Dediklerin dogru ama EMNIYET faktorunu ihmal etmissin :-))) Diyelim ki gazozlari, biralari ana tekneye yukledik ve ikinci servis teknesinden kurtulduk… Denizin ortasinda servis yaptigimiz hanimefendi veya beyefendi soguk servisin geldigini gorunce a$ka geldi ve bardagi alayim derken tekneye tutundu…! Zavalli katamaran tekne kardesimiz cumburlop suya gomuldu. Icindeki motorlar, bataryalar, receiver filan islanirsa ayvayi yer… Halbuki arkadan gelen servis teknesinde boyle bir tehlike yok. Istedigi kadar tutunsun, batirsin, romorkor tekneye zarar veremez.
Iste boyle sevgili Engin… The philosophy behind the design is safe and sound. :-)))
Selam ve sevgilerimle,
TA2CIP