73'ler

Anlamını yitirmeye başlayan iyi dilek yüklü sözcük nasıl roger beep haline geldi? 
73 artık konuşma sonuna eklenen bir bitiş lafından öteye gitmiyor.
Konu hakkında bir yorum yazısı. Bu konu ile ilgili olarak çok yazıp çizdik.

Bazı amatör telsizcilerin ağzına yapışmışcasına söyleyip durdukları bu 
"73'ler" aslında basit bir kısaltma ihtiyacından doğmuştur.
Mors ile haberleşeyim diye kıvranırken, çatırtı patırtı arasından duyulan
bir (da da dit dit dit – dit dit dit da da) (– – . . .     . . . – –) 
mors kodu oldukça anlaşılır bir sevgiler – saygılar nidasıdır.
"sevgili amatör telsizci arkadaşım seninle görüştüğüm için 
çok memnun oldum" demenin Mors Kodu ile en basit yoludur.
Ancak kuru kuruya ses ile 73'ler demek aynı şey değildir.

Peki iyi güzel de vhf-uhf gibi ses ile net olarak anlaşmanın oldukça kolay
olduğu ortamlarda iki lafın arasında bir kere "yetmişüçççler abicim"
ya da sadece "73'ler" demenin pratik olarak ne 
manası olabileceği benim gibi bir sürü Antrak üyesinin 
kafasını kurcalamaktadır. Zaten bu yüzden midir, 
bilinmez Antrak üyeleri vhf – uhf frekanslarda ses ile birbirlerine
erişirlerken pek 73 ya da 73'ler demezler.
"Selamlar", "sevgiler" demek sesin yayılabildiği ortamda 
daha insanca gelmektedir şüphesiz.

"73'ler" demenin garip bir yönü de zaten çoğul niyetler belirten bu sayının
yani (73)'ün bir kere daha çoğul ek alıp "sevgilerler", "saygılarlar" gibi
bir şekilde komik bir kullanım hatası ile karşılaşmasıdır.

Amatör telsizcilik jargonuna bir şekilde girmiş olan 73'ler lafı
toplumbilim açısından ele alındığında bir gruba ait olma, biz bilinci
oluşturma ve biraz da toplum içersinde amatör telsizci olmayan
grup ile arasında bir ağız farklılığı oluşturup, kendine görece
anlamlı, üstün bir nitelik ve anlaşılmazlık katma çabası olarak 
değerlendirilebilir.

"QTH'da QRV olalım, 73'ler…" lafı sıradan bir insan için anlamsız 
olmanın yanında telsiz ile konuşan vatandaşı bir başka şey 
sanmasına neden olabilir mi diye düşünmekten kendimi alamıyorum
doğrusu.

Belki de kişiliğimizin derinlerinde yatan, büyüyünce gizli ajan ya da
polis olma arzusudur bunu ortaya çıkartan.

Bir belediye işçisinin, kargo dağıtım elemanının, turist rehberinin 
sırf telsiz ile konuştuğu için garip bir jargon kullanması hoşgörülebilir.
Çünkü kullandığı teknolojiyi bilmemekte, hatta telsizi ile ilgili
basit sorunları bile çözmekten aciz kalabilmetedirler.
Özde, üretmediği, katkısı olmadığı bir teknolojik ürünü kolayca yanlış
kullanabilmektedir. İşte normal hayatında kullanmadığı,
"intikal etmek", "mülaki olmak", "mevki bildirmek" gibi laflar telsiz 
görüşmelerinin vazgeçilmez jargonu haline bu yolla gelmektedir.
biryere gitmek yerine oraya intikal etmek, biri ile buluşmak yerine
mülaki olamak, nerede olduğunu söylemek yerine mevki bildirmek…
Oysa bir kargo elemanının intikal etmeye değil, kargosunu
en kısa zamanda yerine ulaştırmaya ihtiyacı vardır. Aynı şekilde 
amatör bir telsizcinin de en anlaşılır şekilde arkadaşı ile
iletişim kurmaya….

Kısaca özetlersek kullanılan teknoloji hakkında bilgi ne kadar fazla
olursa o teknolojinin ürününü kullanan kişi teknolojiye kendini o kadar 
yakın hisseder ve özel bir jargon yerine daha doğal,
aktuel dile daha yakın doğal bir konuşma şekli kullanır.
Tabidir ki amatör telsizciler kullandıkları telsizler hakkında sıradan
profesyonel telsiz kullanıcılarına göre daha fazla bilgiye sahiptirler.
Bu durumda amatör telsizcilerin temiz, berrak, doğru bir
Türkçe kullanmaları beklenmelidir.

Aslında duyguları ifade etme özürlü olmamız da bu kupkuru "73'ler"
lafına itiyor olabilir amatör telsizcileri. Çoğu zaman sevgiler, saygılar,
görüştüğüme memnun oldum yerine "73'ler" demek çok daha 
kolay gelebilir. Ancak kesinlikle aynı etkiyi yaratmaz.

Üstelik birbirimizi öpmeye çok meraklı bir millet olmamıza karşın 
"88" yani "öptüm" kısaltması telsiz görüşmelerinde hiç kullanılmaz. 
Oysa birbirimizi görsek şapır şupur öpmek, birbirimize sevgiler, 
saygılar demekten daha fazla tercih ettiğimiz bir davranış şeklidir.

Sonuç olarak "73" kısaltmasını kullanmak yanlış değildir ama 
doğru yerde kullanılması halinde!

Hepinize Ye^ee_et^M_İ^Ş_3'^Le^eer.
Sevgiler.