ABDde Acil Durum Haberleşmesi

Başımıza gelmeden akıllanmıyoruz. 
İşte Amerika örneği mutlaka okuyun! Amatör telsizciliği bence en iyi öğreten ARRL(*)'nin 1999 kitabında
acil durum haberleşmesi hakkında neler yazıldığını merak ettim ve
sizlerle paylaşmak istedim. Yazıyı okuduktan sonra anlaşılıyor ki;
ülkemizde yapabileceğimiz çok şey var:

İki tanım:
Acil durum haberleşmesi insan hayatının veya malının tehlikeye uğradığı
zamanlarda yapılan amatör telsizcilik görüşmeleri olarak
tanımlanmaktadır. Diğer tüm görüşmelerden daha önceliklidir.

Acil durum mesajı: Her zamanki ticari haberleşme olanaklarının
(telefon gibi) olmadığı durumlarda bir insana veya insan grubuna
Amatör Telsiz ile gönderilen hertürlü ölüm kalım aciliyetindeki
mesajdır. Bu, acil durum yerlerindeki çok gerekli yardımı bekleyen
insanlar için erzak, malzeme veya yönetim isteyinde bulunan
yardım kurumlarının resmi mesajlarını da kapsar. Normal zamanlarda
bu çok ender yapılır. Mors, RTTY veya diğer dijital modlarla da
daima bu görevlendirme bildirilmelidir. Emin değilseniz, acil
durum mesajını göndermeyiniz.

ARRL'ye göre Acil Durum Haberleşmesi:

Bazı amatör telsizciler doğal afet veya diğer acil durumlarda
acil durum haberleşmesi yaparak insanların hayatlarını kurtarırlar.
Belki de Amatör Telsizciliğin bilinen en iyi tarafı, tüm insanlara
acil durum görüşmeleri sağlamayabilme özelliğidir. Bu servisin en
önemli özelliklerinden birisi, kâr etme amacı gütmemesidir.
Hepimizin bildiği gibi Amatörlerin istasyonlarını çalıştırmak için
herhangi bir ücret almaları yasaklanmıştır.

Yasalara göre de acil durum haberleşmesi Amatör Telsiz
Servisinin amaçlarındandır. Gerçek hayatta da Amatör Telsizciliğin
varlığını kanıtlar. Amatör Telsizciliğin felaket bölgelerindeki
en güvenilir haberleşme aracı ve uzağa yapılabilen haberleşme
olduğu kabul edilmektedir.

Geleneklere göre amatör telsizciler görüşmelerini gerçekleştirmek
için şarj edilen pil veya akü kullanırlar. Kominikasyon görevlerini
gerekli görülen her yerde gerçekleştirebilmek için her yıl
Acil durum çalışmaları olarak bilinen Field Day adı altında
çalışmalar yaparlar.

Ayrıca, Amatör Telsizcilik diğer servislerin bu büyüklükte
sunamadıkları (gerekli görülen yerlerde havadan havaya
bağlantılarla) bilgisayar ağları ve görüntülü haberleşme
(Amatör TV) gibi benzer servisler ve sakla sonra gönder
şeklindeki uydu bağlantılarını sunar. Bu durumda şunu
söyleyebiliriz ki, teknolojisi Amatör Telsizciliği acil durumlarda
daha da önemli yapmaktadır.

Acil Durum Operasyonları:

Acil Amatör Telsiz organizasyonlarının belki hepsi geniş kapsama
alanlarından dolayı rölelerden faydalanırlar. Birçok rölenin yeri
iyi bilinmektedir. O bölgede oturan ve aktif olup uygun cihazlara
sahip olan herkes lokal röle frekanslarını bilmektedir. Bilmeyenler
için, birçok telsiz cihazı görüşme yapılan frekansları tarama
özelliğine sahiptir.

Eğer hava durumu ile ilgili bir aciliyet veya bir felaket olursa
(veya olması muhtemel ise) etkilenen bölgedeki röleler hemen
kullanılmaya başlanır. Acil durum haberleşmesi ve trafiği daima
diğer amatör telsiz aktivitelerinden önce gelir ve birçok röle
sadece bu tip olaylar için acil güç kaynaklarına sahip olmalıdır.

Mobil ve Hareket halinde Haberleşme:

Daha önce söylendiği gibi Amatör Telsizciler zaman içinde ger
ekli
hallerde acil durum için çalıştırılabilirler. Amatör Telsizciliğin dışındaki
yeni gelişmeler (örneğin, cep telefonları) sık sık 'amatörlerin acil
durum görüşmeleri yapmalarına gerek olmayacağı' gibi düşünceleri
akla getirirler. Çoğu zaman bir felaket bu kanının yanlış olduğunu
kanıtlar! Resmi bir kurumdan veya acil durum örgütlerinden acil
durum çağrısı alındığında, mobil veya hareket halindeki telsizler
gerektiğinde bu servise dahil edilirler. Felaket veya olağan acil
tip görüşmelerin dışındaki normal durumlarda, mobil veya hareket
halinde yapılan haberleşme, amatör telsizcilere bir uğraş ve zevk
verebilmektedir.

Efektif bir taşınabilir istasyonu kurmak, organizasyon, planlama ve
tecrübe gerektirir. Mesela, istenilen kominikasyon bağlantılarını
sağlamak için, doğru bandı veya bantları yakalamak biraz
propagasyon bilgisini gerektirir.

Normal olarak sabit istasyonlarda karşılaşılmayan ancak hareket
halindeki çalışmalarda karşılaşılan bazı problemler, doğru güç
kaynağını bulmak ve efektif anteni kurmaktır. Hiç kullanılmayacak
cihaz veya antenin yanınızda taşınması durumunda, hareket
halinde haberleşme oldukça zor olacaktır. Kullanılan cihazların
mümkün olduğunca küçük ve hafif olması gerekir. Iyi bir mobil
sistem en basit olanıdır. Field Day'e gerektiğinden çok fazla

malzeme ile gelebilir ve bir gün önceden sistemi kurabilirsiniz
ama, gerçek bir acil durumda hız en önemli etkendir. Ne kadar
az ekipman kurulursa o kadar hızlı görüşme yapılır.

Field Day: (Arazi günü)

Amatör Telsizci bir tanıdığınız varsa, büyük olasılıkla Field Day'den
bahsettiğini duymuşsunuzdur. Her yılın haziran ayının son hafta sonu
ABD, Kanada ve dünyanın diğer yerlerindeki amatörler cihazlarını
ana enerji kaynaklarından uzak yerlere götürürler. Burada amaç acil
durum şartlarındaki gibi cihaz kurup görüşme yapmaktır. Katılanlar
yeterli adette geçici istasyonlar kurar ve diğer Field Day katılanları
ile mümkün olduğunca çok görüşme yaparlar. Field Day, gelecekteki
ciddi durumlara alıştırma çabası olsa da hepsinin üzerinde
eğlencelidir; birilerine yardımcı olamazsınız ancak grubunuzla belki
de aynı amaca ulaşmak isteyen 100,000 diğer amatörle yarışarak
elbirliğiyle çalışmaktan zevk alırsınız.

Son olarak da:

Acil Durumda Çalışırken Jeneratörlerin bakımı ve beslenmesi:

Uzun süren acil haberleşmeler için jeneratörün zorunlu bir ihtiyaç
olduğunu Field Day'lerde çalışmış olanlar bildirirler. Yakıt tükenene
kadar jeneratör güç verecektir. Jeneratörün güvenli çalışmasını
sağlamak için tam bakımı gereklidir.

Jeneratörün yakıtı bitince, operatör yakıt tankını kapıp tekrar
doldurmaya başlar! Motorun manifoltu veya egzozunun sıcaklığı
sıçrayan yakıtı ateşleyebileceği için bu çok tehlikelidir. Güvenlik
için operatörün sıcak yüzeylerin yeterince soğumasını birkaç dakida
beklemesi gerekir. Bu süre zarfında, jeneratör çalıştırılıncaya kadar
istasyonun çalışmasını sağlamak için mevcut akü kullanılır.
Bu akünün kullanım zamanı hakkında kayıt tutulması faydalıdır.
Bu ne kadar daha şarj etmeden kullanılabileceği hakkında fikir
verecektir.

Jeneratörün motor yağını za
man zaman kontrol ediniz. Jeneratör
bina içinde hiçbir zaman kullanılmamalıdır ve içeri girebilecek
egzost gazından korunmak için açık pencerelerden ve kapılardan
uzağa yerleştirilmelidir.

Kısacası bu kitap diyor ki:

• Acil durumlara hazırlıklı olalım.
• Planlama yapalım.
• Prosedürler hazırlayalım ve amatör telsizcilerin bilmesini sağlayalım.
• Arazi günlerinden önce çalışmalar yapalım, hazırlanalım ve uygulayalım.
• Cihazlarımızı acil durumlara hazırlayalım. Mesela güneş enerjili şarj cihazları yapalım.

• Tüm gerekli olabilecek ekipmanımızın bakımı yapalım, kullanmasını tam öğrenelim.
• İnsanlara yardım ederken mesaj trafiğini nasıl organize edeceğimizi önceden öğrenelim ve uygulamalar yapalım. Acil durum trafiği konusunda bilgilenelim.
• Acil durum eğitimleri verelim. Testler yapalım.
• Sivil Savunma Örgütleri ile beraber çalışma yaparken prosedürleri uygulayalım.
• Mesaj merkezleri kuralım. Yani uygun zamanlarda ve yerlerde Amatör Telsizciliği tanıtmak için gezici istasyonlar ve faaliyetlerde bulunalım.
• Kısacası Amatör Telsizcilik Acil Servisini kuralım.

İşte ARRL kitabında acil durumlar için yazılanların özeti böyleydi.
Eğer siz de bu önemli ve halka açık serviste yer almak isterseniz,
Ulaştırma Bakanlığı Telsiz Genel Müdürlüğü (TGM) veya Antrak gibi
Amatör Telsizcilik Derneklerine başvurabilirsiniz.

Ayrıca acil durum haberleşmesi hakkında daha detaylı bilgi
almak için ARRL'nin Operating Manual'unu tavsiye ederim.

(*) ARRL (Ameriacan Radio Relay League) http://www.arrl.org
Telsiz Genel Müdürlüğü http://www.tgm.gov.tr

Haydi, şimdi uygulama zamanı.

TA2P