Acil Durumlar için Işık veya Alarm
KAYNAK: "RED Free Circuit Designs"
(Bu devre, TA2R ve TA2CIP "amatör şirketi" tarafından avlandı ve ANTRAK GAZETESİ için Türkçe’ye kazandırıldı.)
KAYNAK: "RED Free Circuit Designs"
(Bu devre, TA2R ve TA2CIP "amatör şirketi" tarafından avlandı ve ANTRAK GAZETESİ için Türkçe’ye kazandırıldı.)
Eylül 2001 tarihinde "ELECTRONICS WORLD" Tasarım Ödülü kazanan bu güzel devre, sadece iki adet AA Ni.Cd. pille besleniyor. Kullanım sırasında anahtar kontrollü dört ayrı seçeneği var.
Gerekli Parçalar:
R1____________220K 1/4W Direnç
R2____________470R 1/2W Direnç
R3____________390R 1/4W Direnç
R4_____________ 1K5 1/4W Direnç
R5______________1R 1/4W Direnç
R6_____________10K 1/4W Direnç
R7____________330K 1/4W Direnç
R8____________470R 1/4W Direnç
R9____________100R 1/4W Direnç
C1____________330nF 400V Polyester Kondansatör
C2_____________10΅F 63V Elektrolitik Kondansatör
C3____________100nF 63V Polyester Kondansatör
C4_____________10nF 63V Polyester Kondansatör
D1-D5________1N4007 1000V 1A Diyot
D6____________LED Yeşil olsun (şeklini siz seçin)
D7___________1N4148 75V 150mA Diyot
Q1,Q3,Q4______BC547 45V 100mA NPN Transistör
Q2,Q5_________BC327 45V 800mA PNP Transistör
SW1,SW2________SPST Anahtar
SW3____________SPDT Anahtar
LP1____________2.2V veya 2.5V 250-300mA ampul
SPKR___________8 Ohm "Oporlo" (Hoparlör olarak da bilinir.)
B1_____________2.5V Seri bağlanmış 2 adet AA Ni.Cd. şarj edilebilir pilden oluşan batarya
PL1____________ Şebeke fişi
Bu Devrenin Amacı Nedir?:
Bu devre, şebeke gerilimi tarafından sürekli şarj konumunda tutulan Nikel Kadmiyum bir batarya tarafından besleniyor. (Yani tak fişe, unut… Zamanı gelince kendisi çalışır… Enerji kesintisi olduğunda lamba otomatik olarak yanar.)
Lamba yerine alarm sesi de kullanabilirsiniz. (Bu seçenek bana biraz saçma geldi ama… Hadi neyse… Elektrik kesintisi olduğunda "abi dikkat elektrikler kesildi" diye size haber verecek bir zırlama sesine ne gibi bir ihtiyaç olabilir ki? Elektrik kesilirse zaten her şey zort diye kapanır, söner…)
Enerji geri geldiğinde devredeki lamba söner veya alarm sesi kesilir. Yine de, bir anahtar kumandasıyla lambanın yanma süresini veya alarm sesinin zırlama süresini uzatabilirsiniz.
NASIL Çalışıyor da Çalışıyor?:
Şebeke gerilimi, C1’de oluşan reaktif gerilim ve D1-D4 diyot köprüsünün işlevi sonucunda, C2 kondansatörünün bacaklarında 12 V DC (doğru akım) seviyesine indirgenmiş olur. Böylece, devreyi besleyecek 12 V DC seviyesindeki gerilimi yaratmak için sargı trafo kullanmaya ihtiyaç kalmaz. (Acaba soğutma gereği olur mu??)
B1 bataryası, R3 ve D5 üzerinden şarj durumundadır. Yeşil LED, devrede şebeke gerilimi olduğunu ve bataryanın doğru biçimde şarj edilmekte olduğunu gösterir.
Q1 ve Q3, enerji kesintisi olduğu anda kendiliğinden devreye girer.
SW3 anahtarı, devre şemasında gösterilen durumda ise, lamba, normal şartlar altında kapalı durumda olan SW2 anahtarı üzerinden yanacaktır. Anahtar ters yönde ayarlanmış ise, Q4 ve Q5 tarafından yaratılan "audio" kare dalga, "oporlo" kardeşimizi sürecek ve zırlatacaktır.
Elektrik kesintisi sona erip enerji tekrar geldiğinde, eğer SW1 anahtarı AÇIK konumda bırakılmış ise, lambanın yanması veya "oporlo" kardeşimizin zırlaması devam edecektir. Şebekeyi kontrol eden SW2 anahtarını açarak söndürebilir veya susturabilirsiniz.
Yok eğer SW1 anahtarı KAPALI konumda ise, şebeke geriliminin tekrar gelmesi ile, Q2 transistörünün baz ayağına gelecek pozitif çapraz etkileşimden dolayı, lambanın yanması veya kulağınıza gelen zırlama sesi bitecektir.
AÇIKLAMA ve UYARI:
- SW2 anahtarını, devreyi prize taktıktan sonra kapalı duruma getirin.
- Prize takılı olduğu sürece devreyi fazla ellemeyin..! Dikkatli olun. 220 Volt şebeke gerilimi adamı kötü/fena "çarpar", hayati tehlike doğurabilir. Bu nedenle yapacağınız devreyi yalıtımlı bir kutunun içinde koruyun ve öyle kullanın.
Ahmet SÖNMEZ
