Ses Kablolama
Geçen sayıda anlattığım litz hoparlör kablosu gibi yine el yapımı ama bu kez CAT5 kablo kullanılarak yapılmasını anlatacağım.
Kullanılan malzemeler;
10mt CAT5 çift kablosu. 26 adet
1 inch 80 cm siyah daralan makaron
6mm çapında 40 cm uzunluğunda kırmızı daralan makaron.
6mm çapında 40 cm uzunluğunda siyah daralan makaron.
2 adet kırmızı erkek hoparör soketi
2 adet siyah erkek hoparör soketi
CAT5 kablosu içinde 4 adet çift kablo (toplam 8 adet içerir) PVC kaplı bir kablodur. Orijinal web sayfalarında kullanılan kablonun Belden #1585A CAT5 yada Belden 1872A CAT6 olması isteniyor. Belden kablolarının özelliği teflon olmaları. Fakat teflon CAT5 yada CAT6 kabloları EU ülkelerine ithal edilemiyor. EU ülkelerinde PVC kullanılıyor. Bu sebepten orijinal malzemeyi bulup kullanamadım. Onun yerine piyasadan orta hallice bir CAT5 kablosu alarak kullandım.
Orijinal web sayfaları ve yorumlar;
http://www.venhaus1.com/diycatfivecables.html
http://www.tnt-audio.com/clinica/cat5questions_e.html
http://www.audioholics.com/techtips/setup/interconnects/DIYSpeakerCablesp1.html
Yapımı;
CAT5 kablosunun dış kılıfını kenarından biraz açarsak kılıfın devamını elimizle kolayca sıyırabiliyoruz. Bu şekilde 26 adet çift olacak şekilde yeteri kadar CAT5 kabloyu sıyırdım. Tellerin uzunluğu yaklaşık 10mt. Bu 10 metre uzunluk iş sonunda yaklaşık 2,5 metreye kadar azalacaktır. Bu 26 çift telin 14 tanesini bir kablo diğer 14 tanesini diğer kabloda kullandım. 14 çiftin 7 çift tanesi bir kanalın bir kablosu diğer 7 çift de diğer kablosu oluyor. İki farklı 7 çift gurubundan birer kabloyu alarak kendi üzerinde bir kez daha burdum. Bu şekilde diğer çiftleri de burdum. Sonuç olarak hoparlör kablosunun gidiş ve dönüş hatları birbirleri üzerinde burulmuş oldu.
Kabloların uçlarını açarak izolesi çift ve tek renkli olarak iki gurup yaptım. İzolesi çift renkli olanları uçlarını ve ek renkli olanların uçlarını ayrı guruplar olarak lehimledim.
Lehimleme işleminde gümüş yoğunluğu fazla olan bir lehim kullandım. İzolesi çift renkli olan kabloların üzerine 6mm lik 10cm daralan makaron, tek renkli izoleli kabloların üzerine de 6mm lik 10cm siyah daralan makaron kullandım.
Siyah ve kırmızı kablo bölümlerinin dağılmasını önlemek için 1 inclik siyah makarondan 20cm kullandım. Kablo yeterince sert ve kalın olduğu için artık başka bir kılıf içine sokmayı düşünmedim. Eğer bir kılıf kullanılırsa daha da sert hale geleceği için önermiyorum. Orijinal web sayfalarında piyasada elektrikçilerin “çorap” dedikleri ama daha yumuşak bir malzeme kullanmışlar.
En son olarak altın kaplamalı fişleri kabloların uçlarına takarak kabloları bitirdim.
Kabloların dinleme testi;
Burada yapılması gereken laboratuarı cihazları kullanarak bir takım grafikler üzerinde bir şeyler yazmam beklenir. Grafikler görünüşte biraz fikir verse de kulağa hitap etmiyorlar. Ben testlerimi dinleyerek yaptım. Test sırasında kullandığım CD Behringer Reference CD. Buradaki amacım diğer malzemeler (yükselteç, CD çalıcı, hoparlörler ve diğer bağlantı kabloları) aynı kalmak koşuluyla sadece hoparlör kablosunu değiştirerek neler olduğunu gözlemek.
Sonuçlar;
Her iki kablo arasındaki en büyük fark 63HZ kadar duyuluyor. 63HZ kadar olan frekaslarda Listz kablo çok daha yüksek gürlükte ses duyururken CAT5 kabloda bu gibi düşük frekanslarda önemli ölçüde gürlük kaybı hissediliyor.
Özetlersek;
Listz kablo ile yapılan hoparlör kablosunda 2Khz´e kadar daha yumuşak ses elde ediliyor. 2,5 Khz den sonra CAT5 ile yapılan kablo arasında bir duyulma farkı yok. 20Hz-63Hz arası Litz kablo neredeyse iki kata yakın daha yüksek gürlükte ses verdirebiliyor.
CAT5 ile yapılan dinleme biraz sert hissi veriyor. Listz ile yapılan dinleme daha yumuşak dinleme hissi veriyor. Listz kablonun bass performansının yüksek olması özellikle bass etkin CD lerde dinlemede rahatsızlık veriyor.
Belki Belden kablo bulup o malzeme ile deneme yapsaydım başka sonuçlar alabilirdim. Buradaki amacım bizim piyasamızdaki kablolar ile durumu görebilmekti.
Yeni sayıda görüşmek üzere.
Şahin KÜLİĞ