USB ve Kablosuz UWB

USB Universal Serial Bus

USB artık hayatımızın bir parçası haline gelmiş durumda. Elektronikle bilgisayarla haşırneşir olmuşsanız muhakkak usb ile ilgili tecrübeleriniz de olmuştur.

USB 2.0 standardı ile birlikte iletişim hızı son derece artan USB basit anlatımıyla, çevrebirimlerinin bilgisayarınızla haberleşmesini sağlar.

Peki usb ne kadar hızlıdır?

Yüksek hızlı USB aygıtları 480 Mb/s hızla çalışacak şekilde tasarlanırlar (USB 2.0). Tam hızlı (USB 1.1) USB aygıtları 12Mb/s hızla çalışırlar, düşük hızlı aygıtlar 1.5Mb/s alt kanalları kullanırlar. Fare, basit web kameralar için yeterli olan bu 1.5Mb/s hız, iş yüklü veri transferi yapmaya gelince yetersiz kaldığından yeni USB standartları geliştirilmiş ve 480 Mb/s hızla çalışacak şekilde güncellenmiştir.

Fikir vermesi için aşağıda hangi hızda ne kadar veri transferinin ne kadar zamanda yapılabileceğini görebilirsiniz.

Aşağıdaki tabloda da karşılaştırma için çeşitli arabirimlerin hızlarını bulabilirsiniz.

USB: 12Mbit/s (1.5MBYTE/s)

Hi-Speed USB: 480Mbit/s

IEEE-1394: 100-400Mbit/s (12.5–50MBYTE/s)

Seri port (rs-232): 115kbit/s (.115Mbit/s)

Paralel port: 115kBYTE/s (.115MBYTE/s)

ECP/EPP paralel port: 3MBYTE/s

SCSI-1: 5MBYTE/s

SCSI-2 (Fast SCSI, Fast Narrow SCSI): 10MBYTE/s

Fast Wide SCSI (Wide SCSI): 20MBYTE/s

Ultra SCSI (SCSI-3, Fast-20, Ultra Narrow): 20MBYTE/s

Wide Ultra SCSI (Fast Wide 20): 40MBYTE/s

Ultra2 SCSI: 40MBYTE/s

Wide Ultra2 SCSI: 80MBYTE/s

Ultra3 SCSI: 80MBYTE/s

Wide Ultra3 SCSI: 160MBYTE/s

IDE: 3.3-16.7MBYTE/s

UltraIDE: 33MBYTE/s

USB ile Kaç Metre?

USB tasarımı nedeniyle tam hızlı aygıtlar için 5 metre, düşük hızlı aygıtlar için 3 metre en fazla kablo uzunluğuyla çalışabilir. Bu sınırlama sinir bozucu olmakla birlikte aşılmaz bir şey de değildir. Araya 5’er metrelik kablolarla birbirine bağlı usb hub’lar kullanarak istediğiniz uzaklığa ulaşabilirsiniz. Bu şekilde de 27-30 metre uzağa erişmeniz olasıdır. Şimdi kızıp hayıflandığınızı duyar gibi oluyorum. “Bu meret neden böyle sınırlı” diye. Unutmamak gereken USB’nin çevre birimleri ile bilgisayarınızı haberleştirmek için tasarlanmış olduğudur. Kesinlikle bir ağ oluşturmak düşünülmemiştir (tamam tamam istisnaları var). Ayrıca zaten ethernet ile ilgili standartlar bu işi üstlenmiş durumdadır.

Kablosuz USB ya da UWB (W-USB de deniyor)

Özellikle mavidiş (bluetooth) telefonlar hayatımıza girdi gireli bu konuda pek çok arabirim satıldı. Bu arabirimlerin neredeyse tümü USB ile bağlanıyor. Ancak kablosuz usb mavi diş değil. Peki Kablosuz USB ne?

Öncelikle yeni kablosuz USB ile kablolu hızlı USB’nin eriştiği veri transfer hızı olan 480Mbit/s 3 metre, 110Mbit/s ise 10 metre uzaklık için sağlanıyor. UWB çalışma frekansı 3.1 ile 10.6 Ghz arasında oldukça geniş bir banda sahip. Halen geniş kullanımı olan 2.4 Ghz bandında mavi diş, kablosuz ağ (802.11a -g) ve bazı kablosuz telefonlar çalışıyor. Söz konusu band son derece kalabalık hatta tam anlamıyla dolu olduğundan daha yüksek frekanslı ve nispeten boş olan bir yerin kullanılmış olmasını mantıklı bulmamak imkansız.

UWB cihazlar özelliklerine göre köprü vazifesi de görebilecekler. Mesela bir yazıcı kablosuz usb ile bağlı olduğu bir fotoğraf makinesinden aldığı veriyi işlerken aynı anda gene kablosuz usb üzerinden bağlı bulunduğu bir bilgisayara o bilgisayar direkt olarak fotoğraf makinesine bağlı olmasa bile veri transfer edebilmesini sağlayacak.

Yukarıda görüldüğü gibi gerçekleşebilecek transferde birbirinden ayrı frekanslar ve bandlar kullanılacağından karışma, birbirinin sinyalini bozma gibi sorunlar yaşanmayacak.

USB ile UWB’nin en bariz özelliği, çeşitli aygıtların UWB sayesinde bir bilgisayara gerek duymadan birbirlerine veri aktarabilmeleri kuşkusuz. MP3 çalarlar birbirlerine müzik transferini bu yolla gerçekleştirebildikleri gibi, cebinizde taşıyacağınız bir hafıza kartı ile bir başka hafıza kartına istediğiniz veriyi anında yollamak da mümkün olabilecek. Sanırım önümüzdeki 5 yıl içerisinde bu tür pek çok aygıtla tanışacağız. Kendi adıma hevesle o günleri beklediğimi şimdiden söyleyebilirim.

UWB ile sanırım kablo karışıklığımız da büyük ölçüde ortadan kalkabilir. Pek çok cihaz kendi enerjilerini bünyelerindeki piller ve şarjlı piller ile sağladıklarından diğerleri de sadece bir kablo ile duvardaki fişe bağlandığından ortalıkta dolaşan kablo miktarı ister istemez azalacaktır. İster inanın, ister inanmayın satılan mallarında birim başına 1-2 YTL’lik bir maliyet azalması için şirketler havada taklalar atmak isteyebilirler. UWB bu imkanı şirketlere verecektir. Yazıcılar bir süre sonra sadece UWB ara birimle satılırsa bu işe kimse şaşırmasın.

Ne zaman?

Kablosuz USB henüz gelişme aşamasında, standartların ABD, AB gibi geniş alan ülkelerin kapsamında geçerli olabilmesi için bir süre geçmesi gerekiyor kuşkusuz. Ancak büyük üreticiler istim üzerinde, duruma nasıl uyum sağlayacaklarının kararlarını veriyorlar. Microsoft firması da uygun sürücüler için çalışmalarını sürdürüyor. Yakın gelecekte, mesela bu yılın sonlarına gelmeden pazarda kablosuz usb aygıtlar dolaşmaya başlayacak.

Güç sorun olacak mı?

Bu sorunun yanıtı basitçe hayır. USB cihazlarda olduğu gibi UWB cihazları da az enerji tüketecek şekilde tasarlandıklarından en verimli şekilde çalışıp az enerji tüketecekler. Yalnızca bağlantı gerektiğinde enerjiye ihtiyaç duyacak ve gereksiz yere güç harcamayacaklar.

Güvenli mi?

Yapılarının içindeki güvenlik protokolleri ve bilgi alışverişi sırasında kullandıkları şifreleme teknikleri sayesinde oldukça güvenli olacak UWB aygıtları. Ancak çözülmeyecek şifre olmayacağını düşünürseniz bu işe kafayı takanların bir süre sonra bir yerlere gelebilecekleri ve güvenliğinizi tehdit edebilecekleri ihtimali her zaman var. Ne de olsa hırsıza kilit dayanmaz.

Kullanım Kolaylığı

Her güzel görünümlü teknolojik oyuncak gibi bu da kullanım kolaylığı sözü veriyor. Kolayca yüklenecek, uğraştırmayacak vs. Benim merak ettiğim Çin’deki üreticilerin bundan ne kadar haberlerinin olduğu. (En son aldığım ucuz (markası lazım değil, FLY) USB kamera ile yaşadıklarımı ve hala mikrofonunu doğru dürüst çalıştıramadığımı düşündükçe, ya sabır
çekiyorum da.)

Geriye doğru uyum

Var tabi. UWB aygıtlar kablolu USB’ler ile uyumlu olacaklar.

Üreticiler İçin İyi Haber

Şu ana kadar yazdıklarımın tamamı tüketiciler için iyi haberleri taşımakla birlikte üreticiler için iyi haber: Pazarı dolduran envai çeşitte malın UWB’li versiyonlarını üretmek ve satmak gelirlerini artırmak anlamına gelecek. Kablo için yapılan gereksiz masraflar yerine daha makul fiyatlı UWB arabirimleri maliyetlerde düşüş anlamına gelecek.

Hangi cihazlar bu işten etkilenecek?

Aklınıza ne gelirse desek şuna. Neyse gene de bir liste vereyim.

– Bilgisayarlar

– Cep bilgisayarları

– Taşınabilir telefonlar (Cep Telefonları)

– Sayısal fotoğraf makineleri

– Yazıcılar

– Video kameralar

– Müzik çalarlar

– Hoparlör sistemleri

– Güvenlik ekipmanları

– Pek tabi ki İsviçre Çakıları (şaka değil)

– Yeni nesil televizyonlar

– DVD göstericiler – yazıcılar

– Müzik setleri

– Eğlence bilgisayarları

– Set üzeri kutular (bunlarla sayısal yayınlar başlayınca tanışacağız)

– Anında kayıt cihazları (PVR)

– Taşınabilir bellekler

– Taşınabilir Hard Diskler

– Otomobiller

– Taşınabilir her türlü aygıt (web cam, mikrofon, ses kartı, tv kartı, radyo, gps vs.)

– Buzdolabı, çamaşır makinesi gibi beyaz eşya

– Tıbbi cihazlar

Sanırım bu konudan bana daha çok yazı çıkar, bakalım gelecek neler gösterecek…

Kalın sağlıcakla.

Kaynak: http://www.usb.org

Burçak ÇUBUKÇU
ta2ee@antrak.org.tr