PIC Uygulamaları
Bu ay LC metre yapmaya ne dersiniz?
Amatörce tabi, onun için devreyi istediğinize verebilirsiniz :) PIC 16F84 uygulamalarında bu ay PIC tabanlı bir L/C metre yapımını
tartışacağız. Bir endüktans/kapasite ölçüm aleti bobin ve kondansatör
içeren devrelerle çok sık karşılaşan biz radyo amatörleri için vazgeçilmez
bir ekipmandır. Fakat vazgeçilmez olduğu kadar da pahalı ve ayarları
dolayısıyla yapımı oldukça zordur.
Amatör elektronikçilerin hayatını kolaylaştıran PIC işlemcileri burada
bir kez daha imdada yetişiyor. Ele alacağımız L/C metre PIC16C61,
PIC16F84 veya PIC16C84 mikroişlemci kullandığı için ölçümle ilgili her
ayrıntıya daha da önemlisi kalibrasyonun otomatik olarak yapılmasına
olanak tanır. PIC L/C metre bobin ölçümünde 0.001 – 100 uH, kapasite
ölçümünde ise 0.010 pF – 1 uF'a kadar ölçüm yapabilmektedir. Ölçüm
aralığı otomatik olarak seçilir ve gösterge düzeni buna göre ayarlanır;
en kötü şartlarda hassasiyet %3 olup 4 haneye kadar ölçülen değer
görülebilmektedir. Gösterge olarak 7 segmanlı klasik göstergeler yerine
daha modern ,az akım çeken 16 karakter alfanümerik bir LCD gösterge
kullanılmaktadır. L/C metre örnekleme hızı 4 ölçüm/saniyedir.
Şimdi devreye bir göz atalım:
Şemayı net görmek için sabit diskinize indirebilir ya da sağ mouse menusunden yararlanarak
(view image) şemayi normal boyutunda görebilirsiniz.
L/C metrenin kalbi şemanın solunda görüldüğü gibi LM311'li bir osilatordür.
Bu osilatörün fonksiyonu LM311 voltaj karşılaştırıcısı yardımıyla L1, C1
bobin-kondansatör ikilisinin rezonans frekansında kare dalga üretmektedir.
LM311 çıkışındaki kare dalga PIC mikroişlemcisinin REAL TIME
CLOCK/COUNTER bacağına girilir. Bu bacak bir sayıcı, zamanlayıcıdır.
PIC kare dalganın frekansını bulup işleyerek kapasite bobin değerlerini
hesaplar. Eğer osilatörü L/C metrenin kalbi olarak nitelersek PIC de beyni
diyebiliriz. PIC olarak devre şemasında PIC 16C61 gösterilmiştir.
LCM_C84.ZIP içindeki assembler veya .hex dosyasını kullanarak
PIC 16C84 ile de devre çalıştırılabilir. Aynı durum LCM_F84.ZIP dosyasının
kullanımı ile PIC 16F84 için de geçerlidir. LCM.ZIP ise PIC 16C61 için
gerekli dosyaları içerir.
Dolayısıyla üç adet işlemci seçeneğimiz var, hangisini temin edebilirseniz
onu kullanabilirsiniz. L/C metrenin fonksiyonlarında işlemci farklılıkları bir
değişiklik getirmez.
PIC 16C84 veya PIC16F84'ü programlamak için gazetemizin eski
sayılarından temin edeceğiniz çok basit programlayıcı devre şemasını
ve yazılımını kullanabilirsiniz. PIC16C61'in hem temini güç hem de bu
programlayıcı ile programlanması mümkün değildir.
Devrenin çalışma prensibi ve orijinal makaleye erişmek isteyenler için
Kaynak: ELECTRONICS NOW sayı JUNE1996 .
Webde de derginin adresini bulabilirsiniz.
Şimdi'de devreyi gerçekleştirken dikkat edilecek noktalara değinelim.
Devreyi aşağıdaki baskı devre ve yerleşim planını kullanarak sorunsuzca
yapabilirsiniz.
Şemayı net görmek için sabit diskinize indirebilir ya da sağ mouse menusunden yararlanarak
(view image) şemayi normal boyutunda görebilirsiniz.
Devre gerçekleştirilirken dikkat edilecek en önemli nokta otomatik
kalibrasyonda yardımcı eleman olan L1- 68 uHenry ve C2-1000pF / %2
toleranslı elemanların tam değerinde ve özelliğinde olmasıdır. Bunun
dışında devre oldukça basit ve kolayca monte edilecek özelliktedir.
RY1 röle reed röledir ama kritik olmayıp küçük 5 Voltluk kontakları doğru
bağlanacak herhangi bir röle kullanılabilir. PIC kristali 4Mhz dir.
LCD gösterge modülü olarak SHARP firmasının LM16155 tipi göstergesi
hem özellik hem de bacak bağlantıları açısından uygundur.
Bu LCD gösterge BİMEL şirketinden temin edilebilir.
Bimel net adresi http://www.bimel.com.tr LCD kontrast trimpotunu
(R6) baskılı devreye eleman tarafı yerine lehim tarafından monte etmenizi
öneririm zira tersinde LCD altında kalmakta ve ayar zorlaşmaktadır.
Tuş takımı kritik olmayıp TUNİK firmasının tuş takımları kullanılabilir.
Tuşların görevleri sırasıyla S1 = GÜÇ anahtarı , S2 = L, bobin ölçme,
S3 = C,kondansatör ölçme, S4 = Sıfırlamadır. S1,S2,S3 ayrı ayrı basınca
takılan tipten, S4 ise bas-bırak tipinde olmalıdır. Entegreler ve özellikle
soket kullnamak yararlı olur. LCD için dişi – erkek tek sıra konnektör
kullanılabilir.
Çalıştırma ve Kullanma:
Devreye enerji vermeden dikkatlice kontrol edip kısa devre olasılığının
olmadığına ve elemanların doğru yerinde takılı olduğundan emin olun.
L ve C tuşlarının basılı olmamasına dikkat edin. Güç tuşuna basıp devreye
enerji verince 10 saniye boyunca LCD göstergede WAIT yazısı görülür.
Bunun amacı PIC osilatörünün ve devrenin ısıl kararlılığa ulşması için zaman
kazanmaktır. Ardından CALIBRATING yazısıyla otomatik kalibrasyon
prosesinin başladığı belirtilir. READY yazısı size cihazınızın ölçüme
hazır olduğunu belirtir. Eğer çok küçük değerlerde elemanlar ölçecekseniz
elemanı takmadan mutlaka sıfırlama tuşu ile devreyi sıfırlayın aksi takdirde
ölçüm değeri üzerine ölçü uçlarının kapasitesi eklenir.
Ölçüm uçları olarak çok kısa (2-3 cmlik) krokodil kullanılabilir. READY
yazısından sonra L veya C tuşuna basarak ilgili ölçümü seçebilirsiniz.
Kalibrasyaon sırasında eğer L veya C tuşlarından biri basılı ise
SWITCH ERROR yazısı sizi uyarır.
Takılan bobin bozuksa veya bobin değilse NOT AN L size elemanın arızalı
olduğunu, takılan kondansatör kısa devre ise NOT A C size elemanın arızalı
olduğunu anlatır. Devre enerji verildiğinde göstergede hiçbirşey yazmıyorsa
kontrast trimpotu (R6) ilk başvuracağınız yer olmalıdır. Gösterge altındaki
JU1 jumperı devrenin ölçüm aralığının gösterilişini değiştirir.
Bunu deneyerek görebilirsiniz.
Bu aylık da bu kadar, gelecek ay yeni bir PIC16F84 uygulamasında
buluşmak dileğiyle.
